Στρατιωτική Θητεία: Ριζικές αλλαγές–Θα γίνουμε Φινλανδία;–Πως θα λειτουργήσει–Το ιστορικό Θητείας στην Ελλάδα

Το 1911 επί Πρωθυπουργίας Ελευθέριου Βενιζέλου η στρατιωτική θητεία παίρνει τη σημερινή της μορφή, καθώς έγινε υποχρεωτική για όλους του άνδρες. Θεσπίστηκε μάλιστα και στο Σύνταγμα της Ελλάδος

Δημήτρης Καϊμάς

Η στρατιωτική θητεία, απασχολούσε και απασχολεί την πολιτική και την στρατιωτική ηγεσία της χώρας. Η γειτνίαση με την Τουρκία, είναι ο βασικός λόγος της υποχρεωτικής στράτευσης των ανδρών.

Μια θητεία, που ουσιαστικά δεν προσφέρει τίποτα, στον έφεδρο στρατιώτη, καθώς και δεν εκπαιδεύεται σωστά για μια περίπτωση του πολέμου. Παράλληλα, οι περισσότεροι, προσπαθούν να περάσουν μια «καλή ξεκούραστη θητεία, με την μονάδα, να είναι κοντά στο σπίτι τους ή τουλάχιστον να απολαμβάνει καλές εξόδους και πολυήμερες άδειες, ώστε να επισκέπτεται συχνά το σπίτι του.

Κατά καιρούς, οι πολιτικές ηγεσίες, προσπάθησαν να αλλάξουν την στρατιωτική θητεία, να την βελτιώσουν, ώστε ωφελημένες και να είναι και οι δύο πλευρές και ο στρατός αλλά και ο έφεδρος. Τι σημαίνει στρατός για την πλειοψηφία των οπλιτών, αγγαρεία και σκοπιά, οπότε η «λούφα» ήταν ο πιο εφικτός στόχος.

Αυτό το ταμπού, θέλει να σπάσει, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, με την έλευση του φιλανδικού μοντέλου, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της χώρας μας. Το σχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για τη νέα θητεία σε μορφή, περιεχόμενο αλλά και σε διάρκεια έρχεται να προστεθεί στις δρομολογημένες αλλαγές για τη δομή των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας.

Μια εξίσου σημαντική αλλαγή, είναι η εθελοντική και διαρκή – επανεκπαίδευση και ένταξη στις εφεδρείες, αλλά και η εθελοντική στράτευση των γυναικών. Η στράτευση των γυναικών έστω και εθελοντική, είναι μια τεράστια διαφοροποίηση. Στην εποχή μας, η στράτευση των γυναικών, έστω και εθελοντική, δεν είναι ταμπού. Έτσι και αλλιώς, οι γυναίκες έχουν πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο στο στράτευμα, κατέχουν υψηλές στρατηγικές θέσεις.

Ποιο είναι το φιλανδικό μοντέλο στρατιωτικής θητείας

Στη Φινλανδία, άνδρες πολίτες μεταξύ 18 – 60 ετών καλούνται να συμμετέχουν στην στρατιωτική άμυνα της χώρας. Η πολιτική ηγεσία της εθνικής άμυνας, έχει στραφεί στο φιλανδικό μοντέλο, καθώς η εν λόγω χώρα, έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στράτευσης, μαζί με χώρες όπως η Σιγκαπούρη, το Ισραήλ, η Αρμενία, η Νότια Κορέα, η Τουρκία, η Εσθονία και η Βόρεια Κορέα.

Ο υπόχρεος για στρατιωτική θητεία πρέπει να εκπληρώσει είτε ένοπλη ή άοπλη στρατιωτική θητεία είτε μη στρατιωτική (πολιτική) θητεία. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας, οι στρατεύσιμοι λαμβάνουν στρατιωτική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας.

Όταν ολοκληρωθεί η στρατιωτική θητεία, οι υπόχρεοι κατατάσσονται στην εφεδρεία των φινλανδικών αμυντικών δυνάμεων. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μια εκπαίδευση που εξελίσσεται διαρκώς, σύμφωνα με τις νέες συνθήκες και τα νέα όπλα.

Οι στρατεύσιμοι αρχίζουν τη στρατιωτική τους θητεία ως ίσοι. Η εκπαίδευση, η στρατιωτική θητεία διαρκεί 165, 255 ή 347 ημέρες. Οι στρατεύσιμοι που εκπαιδεύονται για απλά καθήκοντα υπηρετούν για 165 ημέρες, όσοι εκπαιδεύονται για καθήκοντα που απαιτούν ειδικές δεξιότητες και όσοι ολοκληρώνουν άοπλη υπηρεσία υπηρετούν για 255 ημέρες.

Η στρατιωτική θητεία παρέχει στους στρατεύσιμους στρατιωτική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας. Στη στρατιωτική θητεία, οι στρατεύσιμοι μπορούν επίσης να μάθουν χρήσιμες καθημερινές δεξιότητες και ηγετικές ικανότητες και να αποκτήσουν τεχνογνωσία και για την επαγγελματική ζωή. Στόχος είναι να μπορούν οι στρατεύσιμοι να χρησιμοποιούν τις προηγούμενες δεξιότητες και τις γνώσεις τους στα υπηρεσιακά τους καθήκοντα.

Μετά τη στρατιωτική θητεία κατατάσσονται στην εφεδρεία. Οι βαθμοφόροι παραμένουν στην εφεδρεία έως ότου συμπληρώσουν τα 50 τους χρόνια και θα λάβουν το πολύ 80 ή 150 ημέρες επανεκπαίδευσης κατά τη διάρκεια της εφεδρείας τους.

Οι αξιωματικοί και οι υπαξιωματικοί παραμένουν στην εφεδρεία έως ότου συμπληρώσουν το 60ό έτος της ηλικίας τους, κατά τη διάρκεια της οποίας θα λάβουν το πολύ 200 ημέρες επανεκπαίδευσης. Κάθε άνδρας ηλικίας 18 – 60 ετών ανήκει στη βοηθητική εφεδρεία.

Ημερήσια αποζημίωση και αποζημίωση εξοπλισμού

Καταβάλλεται ημερήσια αποζημίωση, ημερομίσθιο, για την κάλυψη των καθημερινών εξόδων κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας.

Η ημερήσια αποζημίωση είναι προοδευτική ανάλογα με το χρόνο υπηρεσίας:

• 5,90 ευρώ (1 – 165 ημέρες)
• 9,80 ευρώ (166 – 255 ημέρες)
• 13,65 ευρώ (256 – 347 ημέρες)

Η ημερήσια αποζημίωση καταβάλλεται συνήθως στον τραπεζικό λογαριασμό δύο φορές τον μήνα, κάθε Παρασκευή, για την αποζημίωση κάθε ημέρας υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων των Σαββατοκύριακων, της άδειας παραδειγματικής συμπεριφοράς, της άδειας ασθενείας, της προσωπικής άδειας και της άδειας πατρότητας. Στις ημέρες υπηρεσίας δεν περιλαμβάνονται οι ειδικές προσωπικές άδειες και οι απουσίες χωρίς άδεια.

Οι γυναίκες λαμβάνουν επίδομα εξοπλισμού 1,50 ευρώ ανά ημέρα για την κάλυψη των εξόδων που δεν προβλέπονται από τις φινλανδικές αμυντικές δυνάμεις, όπως, για παράδειγμα, εσώρουχα.

Η ιστορία της στρατιωτικής θητείας στην Ελλάδα

Η ιστορία τη στρατιωτικής θητείας στην Ελλάδα είναι αναπόστατο κομμάτι της οργάνωσης και της ιστορίας του Στρατού. Η στρατιωτική θητεία, ξεκίνησε το 1879, επί Πρωθυπουργίας Χαριλάου Τρικούπη. Το 1911 επί Πρωθυπουργίας Ελευθέριου Βενιζέλου η στρατιωτική θητεία παίρνει τη σημερινή της μορφή, καθώς έγινε υποχρεωτική για όλους τους άνδρες. Θεσπίστηκε μάλιστα και στο Σύνταγμα της Ελλάδος.

Σε δύσκολες περιόδους, για την χώρα, η θητεία είχε τον ρόλο σαν εργαλείο της «διάπλασης» και καταστολής των αντιφρονούντων, με την δημιουργία των ανάλογων «στρατοπέδων» πχ. Μακρόνησος. Κατά την διάρκεια της χούντας, η θητεία για μια σημαντική μερίδα των στρατευσίμων, ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω της ιδεολογίας που δεν άρεσε στη χούντα. Αλησμόνητα έχουν μείνει τα όσα πέρασαν στα κολαστήρια της ΕΑΤ/ΕΣΑ και της ΕΣΑ Φιλαδέλφειας.

Με την αύξηση της θητείας ενιαία στους 12 μήνες για όλους τους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων αναμένεται να αυξηθεί η στελέχωση των στρατιωτικών μονάδων κατά 15-20%. Δηλαδή με το νέο αυτό μέτρο εκτιμάται ότι ο αριθμός των νεοσυλλέκτων οπλιτών θα φτάσει τους 10.000 ανά δίμηνο και θα αυξήσει τους υπηρετούντες κληρωτούς σε ετήσια βάση κατά περίπου 12.000. Φτάνει βεβαίως να ψηφιστεί η σχετική πρόταση για αύξηση της θητείας από τη Βουλή.

Για δεκαετίες, ήταν απαγορευμένη, η ανάγνωση των εφημερίδων στο στρατόπεδο. Ευτυχώς με την πάροδο του χρόνου, έγινε το αυτονόητο. Ο στρατιώτης, μπορεί άφοβα να διαβάσει την εφημερίδα που προτιμά.

Τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν αρκετές προσπάθειες και ενέργειες ώστε να μειωθούν οι μήνες της θητείας. Σταδιακά, από τους 24 μήνες άρχισε να μειώνεται με μικρά σκαμπανεβάσματα, για να φθάσουμε στο σημερινό επίπεδο.

Στράτευση στα 18

Αρκετές φόρες έχει πέσει στο τραπέζι η υποχρεωτική στράτευση στα 18. Η θέσπιση της θητείας στα 18, έχει θετικά και αρνητικά στοιχεία. Σίγουρα θα αυξηθεί αριθμός των κληρωτών που θα στελεχώνουν τις Ένοπλες Δυνάμεις. Οι άνδρες μόλις ενηλικιωθούν θα παρουσιάζονται στα κέντρα κατάταξης για να εκπληρώσουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις για 12 μήνες, χωρίς να προβλέπονται αναβολές για σπουδές. Μάλιστα, δεν μπορεί να ταξιδέψει στο εξωτερικό. Θα χρειάζεται ειδική άδεια από το στρατολογικό γραφείο για να ταξιδεύσει κάποιος υπόχρεος θητείας στο εξωτερικό. Αυτό το καθεστώς ισχύει στην Κύπρο.

Από την άλλη, η θητεία στα 18, στερεί, από τον Ελληνικό Στρατό. γιατρούς, μηχανικούς, νομικούς.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ: Οι ανυπότακτοι στην Ελλάδα του 2020 – Η στατιστική της ντροπής (ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ)

Τι ισχύει σήμερα

Στην Ελλάδα η πλήρης στρατιωτική θητεία σε Στρατό, Ναυτικό και Αεροπορία είναι στους 12 μήνες.

Μειωμένη θητεία

Εξάμηνης διάρκειας:

• Όλοι οι αδελφοί από τέσσερα ή περισσότερα ζώντα αδέλφια
• Ο μόνος ή μεγαλύτερος γιος του οποίου και οι δύο γονείς είναι ανίκανοι για κάθε εργασία ή έχουν πεθάνει.
• Ο πατέρας δύο παιδιών.
• Όσοι έχουν σύζυγο ανίκανη για κάθε εργασία.
• Όσοι υπηρέτησαν ενόπλως με στρατιωτική ιδιότητα σε τακτικές ένοπλες δυνάμεις άλλου κράτους, πλην συμμαχικού ή μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών.
• Όσοι, μετά τη συμπλήρωση του τριακοστού πέμπτου έτους της ηλικίας τους, αποκτούν την Ελληνική Ιθαγένεια με πολιτογράφηση ή εγγράφονται σε μητρώα αρρένων ως αδήλωτοι, επειδή απέκτησαν την Ελληνική Ιθαγένεια λόγω γέννησής τους στο έδαφος της Ελληνικής Επικράτειας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του Ν. 3284/2004 (ΦΕΚ Α’ 217).
• Οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού.

Εννεάμηνης διάρκειας:

• Όλοι οι αδελφοί από τρία ζώντα αδέλφια.
• Ο μόνος ή μεγαλύτερος γιος γονέα που είναι ανίκανος για κάθε εργασία ή έχει συμπληρώσει το εβδομηκοστό έτος της ηλικίας του ή διατελεί σε χηρεία.
• Ο μόνος ή μεγαλύτερος γιος θανόντος γονέα ή άγαμης μητέρας.
• Ο πατέρας ενός παιδιού ζώντος τέκνου.

ΠΗΓΗ: newpost.gr