Μήπως τελικά η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη δεν είναι τυφλή, αλλά «αλληθωρίζει»;;;

Του Νικολάου Αθ. Μπλάνη Αντιστράτηγου Αστυνομίας ε.α.

1. Εντυπώσεις και ερωτήματα στα Μ.Μ.Ε έχει προκαλέσει η νέα απαλλακτική πρόταση Εισαγγελέως (δεύτερη κατά σειρά στο πλαίσιο των δύο δικών που είναι σε εξέλιξη και στις οποίες το ίδιο πρόσωπο συμμετέχει ως Εισαγγελέας Έδρας) για τις συμπτώσεις αλλά και την απόφασή του να μη δηλώσει κώλυμα, αλλά να συμμετάσχει και στα δύο εν εξελίξει Ειδικά Δικαστήρια. Σύμφωνα με το δημοσιογράφο (και μάρτυρα) «ο τρόπος που προσέγγιζε τα θέματα και ρωτούσε τους μάρτυρες, η επιμονή που έδειχνε σε ανούσια θέματα είχαν ως κοινό τόπο την ακύρωση των κατηγορητηρίων, αφού υιοθετούσε την υπερασπιστική γραμμή των κατηγορουμένων» (σ.σ. μόνο παράσημα που δεν απένειμε), κόντρα στο ρόλο του ως κατηγορούσα αρχή.

2. Θυμηθήκαμε επίσης την πρωτοφανή στα δικαστικά-εισαγγελικά χρονικά διάσταση απόψεων, που κατέληξε η έρευνα του Αρείου Πάγου για όσα συνέβησαν στη διερεύνηση της υπόθεσης Novartis από την Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς, με τις δυο εκ διαμέτρου αντίθετες προσεγγίσεις στο «δια ταύτα» των Αντεισαγγελέων Α.Π. Ο ένας κατέληγε σε παραγγελία άσκησης ποινικών διώξεων, κατατείνοντας στην άποψη πως υπάρχουν ενδείξεις διάπραξης και κατάχρησης εξουσίας. Ο δεύτερος κατέληγε, πως ουδέν ποινικά αξιολογήσιμο προέκυψε και συνεπώς η υπόθεση πρέπει να τεθεί στο αρχείο. Πως είναι δυνατόν τα ίδια νομικά και πραγματικά δεδομένα να αξιολογούνται με εντελώς διαφορετικό τρόπο; Ο ένας να λέει «μαύρο» και ο άλλος «άσπρο»: Το αποτέλεσμα είναι το «γκρι» ή αλλιώς το γκριζάρισμα της αξιοπιστίας και του κύρους της Δικαιοσύνης!

3. Είδαμε επίσης το (αμετάκλητο) Βούλευμα 25/2022 του Δικαστικού Συμβουλίου του Ειδικού Δικαστηρίου για την «σκευωρία Novartis» να κρίνει ότι: «…από τη συνταγματική διάταξη, που κατοχυρώνει τη λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία, προκύπτει, ότι δεν επιτρέπεται πειθαρχικός και ποινικός έλεγχος των δικαστικών λειτουργιών για τη δικαστική τους κρίση καθεαυτή... Η γνώμη του δικαστή για την ορθότερη νομική άποψη, που ακολούθησε επί ορισμένου ζητήματος σε ορισμένη υπόθεση, ανήκει στον πυρήνα της δικαστικής κρίσεως και συνεπώς δεν μπορεί να του αναζητηθεί γι’ αυτήν ευθύνη, έστω και αν αυτή είναι αντίθετη με την νομολογία και τη νομική διδασκαλία… Η δυνατότητα της εκ των υστέρων αναζήτησης ποινικών και πειθαρχικών ευθυνών για τη δικανική πεποίθηση του δικαστή καταλύει την ανεξαρτησία του…».

4. Όμως ο Λειτουργός της Δικαιοσύνης οφείλει να παραμένει ο τηρητής της νομιμότητας μέσα στη δημοκρατική μας κοινωνία. Το ξίφος της Δικαιοσύνης πρέπει, χωρίς καμία απολύτως διάκριση, να στρέφεται έγκαιρα και αποτελεσματικά εναντίον οποιουδήποτε παρανομεί, όσο ψηλά και αν αυτός βρίσκεται ή όσο ισχυρός αν εμφανίζεται. Είναι αξίωση της σύγχρονης κοινωνίας, αλλά και συνταγματική επιταγή, η ισόνομη δίωξη οποιουδήποτε παραβιάζει το νόμο. Και αυτό είναι η κύρια όψη της υψηλής εισαγγελικής αποστολής.

5. Το ερώτημα, που ευλόγως τίθεται, είναι ποιόν θέλει να προστατεύσει πράγματι η ως άνω κρίση του Βουλεύματος; Την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης (που δεν είναι προνόμιο-αυθεντία- αλλά ευθύνη και δέσμευση των δικαστών) ή μήπως τους ίδιους και τον συνάδελφο (στο πλαίσιο της κακώς εννοούμενης συναδελφικής αλληλεγγύης); Τελικά το κρίσιμο ζήτημα δεν είναι οι εσωτερικές πραγματολογικές και δικανικές αντιφάσεις και οι αντικρουόμενες, στερούμενες λογικής και δικανικής συνοχής, θέσεις, αλλά το γεγονός, ότι κρίνεται η κατάχρηση εξουσίας του δικαστή ανέλεγκτη και ακαταδίωκτη. Και ποιος θα μας προστατεύσει από τις αυθαίρετες κρίσεις-αποφάσεις και την παραβίαση των δικονομικών κανόνων-εγγυήσεων; Ποια εμπιστοσύνη μπορεί να εκπέμπει το γεγονός αυτό στον πολίτη, που θέλει να βρει το δίκιο του; Η τύχη του δεν θα εξαρτάται από τα αντικειμενικά δεδομένα, αλλά από την υποκειμενική ερμηνεία αυτών από εκείνον, που χειρίζεται την υπόθεσή του; Μήπως έτσι βουλιάζουν οι Θεσμοί στην αναξιοπιστία και κλονίζεται το κύρος τους; Στην ουσία δηλαδή μήπως «καταργείται» το έγκλημα της κατάχρησης εξουσίας για τον εισαγγελικό-δικαστικό λειτουργό;

6. Συμπερασματικά και εκφράζοντας συνολικά τη νομική-επιστημονική μας άποψη, θεωρούμε ότι πρέπει να επανεξεταστεί το θεσμικό πλαίσιο: Να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της ταυτόχρονης παρουσίας σε περισσότερες δίκες. Το Συμβούλιο δεν μπορεί να υποκαθιστά το Δικαστήριο και πρέπει να υπάρχει και δεύτερος βαθμός κρίσης, ώστε να αποφεύγονται τυχόν σφάλματα! Τα γεγονότα αυτά και η αντίληψη της κοινής γνώμης, ότι οι αποφάσεις των Λειτουργών της Δικαιοσύνης μπορεί να υπηρετούν πολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες και να παραμένουν ανέλεγκτες, επιβάλλουν την ανάγκη για αναθεώρηση του Οργανισμού και του σχετικού νομικού πλαισίου συμπεριλαμβανομένων των συνταγματικών διατάξεων (ο Εισαγγελέας να κατέβει από την Έδρα στα πρότυπα του Αγγλοσαξονικού συστήματος), ώστε να τεθούν οι αναγκαίοι κανόνες και να καλυφθούν τα κενά-ασάφειες, που προέκυψαν με βάση την μέχρι σήμερα εμπειρία, ιδίως των πρόσφατων περιπτώσεων αλλά και του αναφερόμενου (κατά καιρούς) στα Μ.Μ.Ε «παραδικαστικού κυκλώματος»!!!