Πότε έρχονται επιστροφές από ΕΑΣ για συνταξιούχους Δημοσίου-Απόστρατους (ΠΙΝΑΚΕΣ)

Ρύθμιση για αναδρομικά από τις κρατήσεις ΕΑΣ στις συντάξεις 380.000 συνταξιούχων του Δημοσίου-Αποστράτων εξετάζεται από το οικονομικό επιτελείο

ΠΗΓΗ: Ε.Τ. 04-10/07/2022 - ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ - kkatikos@e-typos.com - [Μετατροπή σε κείμενο: staratalogia.gr]

Η συζήτηση έχει κλείσει εδώ και μήνες με δεδομένη την καταβολή μιας διετίας (2017 και 2018) από τις κρατήσεις της ΕΑΣ σε όλους τους συνταξιούχους, καθώς δεν τίθεται περιορισμός από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που έκρινε αντισυνταγματική την εισφορά στις συντάξεις του Δημοσίου για αυτή τη διετία.

Το κόστος υπολογίζεται στα 400 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες τα αναδρομικά της ΕΑΣ θα μπουν στο ίδιο πακέτο με αυτά που θα πάρουν οι συνταξιούχοι για επικουρικές και Δώρα.

Οι αποφάσεις αναμένονται το φθινόπωρο και ένα από τα σενάρια που έχει πέσει στις συζητήσεις αρμοδίων υπουργών είναι, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής, να δοθούν τα αναδρομικά σε δυο ή τρεις δόσεις, με την πρώτη τον Δεκέμβριο του 2022 και τις άλλες δυο μέσα στο πρώτο και δεύτερο εξάμηνο του 2023.

Το τελικό κόστος που θα κληθεί να καταβάλει η κυβέρνηση έχει ήδη καταμετρηθεί από τα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών και ανέρχεται σε 2,3 δισ. ευρώ, από τα οποία:

• 1,9 δισ. ευρώ είναι για τα αναδρομικά των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα από μειώσεις 11 μηνών σε επικουρικές και Δώρα.
• 400 εκατ. ευρώ είναι για τα αναδρομικά 2 ετών (2017 και 2018) στις συντάξεις Δημοσίου-Αποστράτων από την κράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).

Στο σενάριο των δόσεων, τα 2,3 δισ. ευρώ μπορεί να «σπάσουν» ανάλογα με τις αντοχές και τα περιθώρια του προϋπολογισμού σε 2 δόσεις του 1,15 δισ. ευρώ έκαστη ή σε 3 δόσεις των 765 εκατ. ευρώ η κάθε μία.

Στο σενάριο των δυο δόσεων θα μπορούσε να πληρωθεί το πρώτο 1,1 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο με ένα ποσό της τάξης των 500 ευρώ σε 2,5 εκατ. συνταξιούχους και στη δεύτερη δόση που θα είναι στο πρώτο εξάμηνο του 2023 να γίνει η εκκαθάριση. Σημειώνεται ότι στις δυο δόσεις οι χαμηλοσυνταξιούχοι που δεν είχαν άλλες περικοπές παρά μόνον στα Δώρα, θα εξοφληθούν από την πρώτη δόση και οι υπόλοιποι που έχουν μειώσεις 11 μηνών στις επικουρικές θα εξοφληθούν στη δεύτερη δόση.

Αν τα οικονομικά δείξουν την πληρωμή αναδρομικών σε 3 δόσεις, τότε είναι πιθανό να δοθεί πάλι ένα ποσό της τάξης του 1 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2022 ώστε να πάρουν τα 500 ευρώ όλοι και κυρίως οι χαμηλοσυνταξιούχοι και μέσα στο 2023 να πληρωθούν άλλες δυο δόσεις των 500 εκατ. ευρώ η κάθε μια.

Σημειωτέον ότι από το συνολικό ποσό των 2,3 δισ. ευρώ ένα 20% με 30% θα γυρίσει πίσω στον προϋπολογισμό ως φόρος επί των αναδρομικών, που σημαίνει ότι το καθαρό ποσό που θα καταβάλει η κυβέρνηση για τα αναδρομικά σε όλους τους συνταξιούχους θα είναι περίπου 1,6 με 1,7 δισ. ευρώ.

Στο μεν Δημόσιο δικαιούχοι αναδρομικών ΕΑΣ είναι όσοι παίρνουν κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ μικτά, γιατί από εκεί και πάνω επιβάλλεται η ΕΑΣ, στα δε Ταμεία του ιδιωτικού τομέα οι δικαιούχοι είναι όσοι έχουν άθροισμα συντάξεων πάνω από 1.000 ευρώ και είχαν κάνει δικαστική προσφυγή μέχρι 31/7/2020.

Αν αποφασιστεί διεύρυνση των αναδρομικών σε συνταξιούχους που δεν έχουν κάνει αγωγές (Ταμεία ιδιωτικού τομέα), το κόστος φτάνει στα 3,4 δισ. ευρώ.

Το ενδιάμεσο κόστος θα ήταν να πάρουν το 1 δισ. οι 780.000 δικαιωθέντες συνταξιούχοι (Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) και να δοθεί για λόγους ισονομίας και κυρίως για λόγους δικαιοσύνης ένα εφάπαξ ποσό μεταξύ 500 και 800 ευρώ σε όσους δεν άσκησαν προσφυγή, αλλά είχαν τις ίδιες μνημονιακές περικοπές. Το συνολικό κόστος σε αυτή την περίπτωση θα έφτανε στα 2 δισ. ευρώ και θα μπορούσε να σπάσει σε δόσεις τριών ή περισσότερων ετών.

Τα ποσά από τις επιστροφές της ΕΑΣ ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ για υψηλόμισθους συνταξιούχους ειδικών μισθολογίων (δικαστικούς, πανεπιστημιακούς, απόστρατους κ.ά.), ενώ για τους πολιτικούς συνταξιούχους (υπουργείων, δήμων, και δημόσιων οργανισμών) φτάνουν έως 6.530 ευρώ.

Οι επιστροφές ΕΑΣ είναι ανάλογες με το ύψος της σύνταξης. Όσοι είχαν αρχικές μικτές συντάξεις πάνω από 2.000 ευρώ δικαιούνται τα περισσότερα, γιατί είχαν κρατήσεις από 7% ως 14%. Όσοι είχαν κύριες μικτές συντάξεις από 1.400 έως 2.000 ευρώ θα πάρουν πιο λίγα, γιατί είχαν κράτηση 3% και 6% από την ΕΑΣ.

Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την απόφασή της (1477/2021) είπε ότι η κράτηση ΕΑΣ είναι αντισυνταγματική για τη διετία 2017-2018 και συνταγματική από 1ης/1/2019 και μετά, γιατί σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου έχει το σκοπό της ενίσχυσης των αποθεματικών του λογαριασμού ΑΚΑΓΕ.

Οι κρατήσεις επιβλήθηκαν σε μικτές κύριες συντάξεις (μία ή και άθροισμά αυτών) που ξεκινούν από τα 1.400 ευρώ με ποσοστά 3% έως 14%, που σημαίνει ότι οι αντίστοιχες επιστροφές ανάλογα με το ύψος της σύνταξης (ή του αθροίσματος κύριων συντάξεων) έχουν ως εξής:

• Για ποσά σύνταξης από 1.400,01€ έως 1.700,00€, επιστροφή 3% για 24 μήνες.
• Για ποσά σύνταξης από 1.700,01€ έως 2.000,00€, επιστροφή 6% για 24 μήνες.
• Για ποσά σύνταξης από 2.000,01€ έως 2.300,00€, επιστροφή 7% για 24 μήνες.
• Για ποσά σύνταξης από 2.300,01€ έως 2.600,00€, επιστροφή 9% για 24 μήνες.
• Για ποσά σύνταξης από 2.600,01€ έως 2.900,00€, επιστροφή 10% για 24 μήνες.
• Για ποσά σύνταξης από 2.900,01€ έως 3.200,00€, επιστροφή 12% για 24 μήνες.
• Για ποσά σύνταξης από 3.200,01€ έως 3.500,00€, επιστροφή 13% για 24 μήνες.
• Για ποσά σύνταξης από 3.500,01€ και άνω, επιστροφή 14% για 24 μήνες.

Συντάξεις-αναδρομικά: Τα τελικά καθαρά ποσά και το πλαφόν

Τα αναδρομικά από την ΕΑΣ θα έχουν κρατήσεις 6% για ασθένεια και φόρο 20%. Τα καθαρά ποσά δημοσιεύει με ενδεικτικούς πίνακες το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» για όλες τις κατηγορίες, δηλαδή συνταξιούχους ειδικών μισθολογίων και απόστρατους, καθώς και για πολιτικούς συνταξιούχους.

Για παράδειγμα:

• Απόστρατος με μικτή σύνταξη 3.005 ευρώ έχει μείωση ΕΑΣ 361 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 8.654 ευρώ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 6.508 ευρώ.

• Απόστρατος με μικτή σύνταξη 2.150 ευρώ έχει μείωση ΕΑΣ 151 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 3.612 ευρώ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 2.716 ευρώ.

• Συνταξιούχος ειδικού μισθολογίου με μικτή σύνταξη 3.500 ευρώ έχει μείωση 14% από ΕΑΣ (-455 ευρώ) και δικαιούται μικτά αναδρομικά 10.920 ευρώ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 8.212 ευρώ.

• Συνταξιούχος ειδικού μισθολογίου με μικτή σύνταξη 2.600 ευρώ έχει μείωση 9% από ΕΑΣ (-234 ευρώ) και δικαιούται αναδρομικά 5.616 ευρώ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 4.223 ευρώ.

• Πολιτικός συνταξιούχος με μικτή σύνταξη 2.720 ευρώ έχει μείωση ΕΑΣ 272 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 6.528 ευρώ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 4.909 ευρώ.

• Πολιτικός συνταξιούχος με μικτή σύνταξη 1.850 ευρώ έχει μείωση ΕΑΣ 111 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 2.664 ευρώ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 2.003 ευρώ.

• Πολιτικός συνταξιούχος με μικτή σύνταξη 1.675 ευρώ έχει μείωση ΕΑΣ 50 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 1.206 ευρώ, που μετά τις κρατήσεις κατεβαίνουν στα 907 ευρώ.

Προσοχή: Μικρός αριθμός συνταξιούχων (περίπου 10.000) θα έχουν κούρεμα αναδρομικών, γιατί οι κρατήσεις μπήκαν σε μικρότερη από την αρχική σύνταξη λόγω του πλαφόν που τέθηκε από το νόμο 4387 στις 3.000 ευρώ για το σύνολο των συντάξεων και στις 2.000 ευρώ για μία σύνταξη. Το πλαφόν εφαρμόστηκε από Αύγουστο του 2017 έως το τέλος του 2018, αλλά οι περισσότεροι συνταξιούχοι του Δημοσίου έμειναν ανεπηρέαστοι γιατί παίρνουν συντάξεις κάτω από τα όρια του πλαφόν.

ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΕΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Κλικ για μεγέθυνση:

Συνταξιούχοι Δημοσίου – Απόστρατοι (Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας)

Συνταξιούχοι Δημοσίου ειδικών μισθολογίων (δικαστές, βουλευτές, πανεπιστημιακοί, γιατροί ΕΣΥ κ.ά.)

Συνταξιούχοι Δημοσίου – Υπάλληλοι (υπουργείων, ΝΠΔΔ, δήμων κ.ά.)

(*) Κράτηση για ασθένεια 6% και φόρο 20%

Σενάριο για «κούρεμα» προσωπικής διαφοράς χωρίς αναδρομικά

Στο υπουργείο Εργασίας έχει συζητηθεί σε ανώτατο επίπεδο η πρόταση για ενσωμάτωση των προσωπικών διαφορών στις συντάξεις, αν δεν ευοδωθεί η προσπάθεια για αναδρομικά σε όλους τους συνταξιούχους, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις.

Η προσωπική διαφορά θα μπορούσε να διαγραφεί από όλους μετά τις αυξήσεις του 2023 ώστε να αρχίσουν να παίρνουν πραγματικές αυξήσεις από το 2024, που σε διαφορετική περίπτωση πάρα πολλοί συνταξιούχοι θα τις έβλεπαν από το 2025.

Στην πράξη, το plan b που είναι πιο δαπανηρό για το μέλλον προβλέπει να μηδενιστούν τα υπόλοιπα των προσωπικών διαφορών αφού γίνει πρώτα ο συμψηφισμός με τις αυξήσεις του 2023. Στην περίπτωση αυτή δηλαδή ένας συνταξιούχος που έχει προσωπική διαφορά 150 ευρώ και συμψηφίσει τα 50 ευρώ με την αύξηση του 2023, θα έχει στη συνέχεια μηδενισμό της διαφοράς με ενσωμάτωσή της στη σύνταξη και θα περιμένει πραγματική αύξηση από το 2024. Στην πράξη θα μείνει χωρίς πραγματική αύξηση το 2023 αλλά θα κερδίσει τις αυξήσεις από το 2024 και μετά.

Το σχέδιο για κούρεμα της προσωπικής διαφοράς ενέχει όμως τον κίνδυνο ανατροπής των προβλέψεων για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού που έγιναν όταν ψηφιζόταν ο νόμος 4670/2020 (νόμος Βρούτση). Αν μηδενιστούν και ενσωματωθούν στη σύνταξη οι θετικές προσωπικές διαφορές που λαμβάνουν ως συμπλήρωμα σύνταξης περίπου 800.000 συνταξιούχοι, αυτό θα σήμαινε πρώτον, μια αύξηση της ετήσιας δαπάνης από τις αυξήσεις που θα αρχίσουν να παίρνουν από το 2024 και κάθε έτος και δεύτερον, θα στένευαν τα περιθώρια για έκτακτες πληρωμές προς τους συνταξιούχους με επιδόματα εορτών.

Με το σενάριο κατάργησης της προσωπικής διαφοράς από τους 800.000 συνταξιούχους προκύπτει μια πρόσθετη επιβάρυνση της τάξης των 550 εκατ. ευρώ ετησίως από τις αυξήσεις που θα έχουν λόγω μηδενικής προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις τους. Αν οι προσωπικές διαφορές μηδενιστούν μετά τις αυξήσεις του 2023, τότε τα 550 εκατ. ευρώ θα αρχίσουν να φορτώνονται στη συνταξιοδοτική δαπάνη από το 2024 και μετά, ενώ αν μηδενιστούν πριν απ’ τις αυξήσεις του 2023, τότε τα 550 εκατ. ευρώ θα μετρούν από την επόμενη κιόλας χρονιά.

Συμψηφισμός αναδρομικών-προσωπικής διαφοράς

Μέσα στις διάφορες απόψεις που έχουν ακουστεί είναι και ο συμψηφισμός αναδρομικών με τη θετική προσωπική διαφορά που έχουν οι 800.000 συνταξιούχοι. Αυτό το σενάριο σημαίνει ότι θα πάρουν αναδρομικά μόνον οι συνταξιούχοι που έκαναν αγωγές, χωρίς όμως να έχουν μείωση προσωπικής διαφοράς. Οι υπόλοιποι θα έχουν συμψηφισμό της προσωπικής τους διαφοράς για 11 μήνες με τα αναδρομικά. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με προσωπική διαφορά 200 ευρώ τον μήνα, ή 2.200 ευρώ στο 11μηνο, θα τη συμψηφίσει με αναδρομικά 11μήνου. Αν τα αναδρομικά που θα έπαιρνε βγαίνουν στα 1.800 ευρώ, σημαίνει ότι θα του μείνει ένα υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 400 ευρώ, δηλαδή 36 ευρώ τον μήνα που μπορεί να το μηδενίσει με την αύξηση του 2023. Αν όμως η προσωπική διαφορά είναι 100 ευρώ (1.100 ευρώ για 11 μήνες), τότε θα τη μηδενίσει με τα αναδρομικά και θα έχει λαμβάνειν υπόλοιπο αναδρομικών 700 ευρώ μαζί με αύξηση από το 2023.

Οι αυξήσεις έχουν κλειδώσει για πάνω από 5%

Σε κάθε περίπτωση δεν αλλάζει ο σχεδιασμός για τις επερχόμενες αυξήσεις συντάξεων που όπως δείχνουν οι εκτιμήσεις, θα είναι πάνω από 5%.

Από το σύνολο των 2,5 εκατ. συνταξιούχων πραγματική αύξηση στην τσέπη θα έχουν περίπου 1,6 εκατ. συνταξιούχοι στους οποίους περιλαμβάνονται και 150.000 με μικρό υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς που θα μηδενιστεί με την αύξηση του 2023.

Όσοι συνταξιούχοι έχουν μεγαλύτερη προσωπική διαφορά θα δουν μόνο λογιστική αύξηση της σύνταξης, καθώς η αύξηση που θα πάρουν θα συμψηφιστεί με την προσωπική διαφορά χωρίς να τη μηδενίσει. Οι συνταξιούχοι που θα μείνουν με προσωπική διαφορά και μετά την αύξηση του 2023 θα αρχίσουν να παίρνουν πραγματικές αυξήσεις από το 2024 και μετά, υπό την αίρεση βέβαια ότι δεν θα συμβεί τίποτε από τα σενάρια που εξετάζονται στην κυβέρνηση.