Ώρα Rafale: Πολλαπλασιαστές ισχύος στον ουρανό του Αιγαίου

Μάκης Πολλάτος

Τα πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει η Ελλάδα με την αγορά των 18 γαλλικών αεροσκαφών - Έχουν ελάχιστες απαιτήσεις υποστήριξης, μπορούν να επιχειρούν μέρα ή νύχτα και με αντίξοες καιρικές συνθήκες και κυρίως με τα όπλα που μεταφέρουν δεν θα υπάρχει μη στοχοποιημένη περιοχή - Με το «μακρύ χέρι» των όπλων τους παρέχουν τη δυνατότητα First Launch Opportunity (πρώτου πλήγματος)

Φρενίτιδα έχει προκαλέσει στην ελληνική κοινή γνώμη η αγορά των 18 γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών Rafale. Παρά το γεγονός ότι το πρώτο δικινητήριο γαλλικό μαχητικό αναμένεται να παραδοθεί στην Πολεμική Αεροπορία τον Ιούλιο και το 18ο στα τέλη του 2023, οι περισσότεροι έχουν ήδη προεξοφλήσει ότι και μόνο η απόφαση απόκτησης των Rafale αλλάζει την ισορροπία αεροπορικών δυνάμεων μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας.

«Εκεί που το F-16 σταματά, το Rafale συνεχίζει!» λέει στο «ΘΕΜΑ» έμπειρος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας και υποστηρίζει ότι με την ένταξη των δικινητήριων γαλλικών μαχητικών η ελληνική πλευρά θα είναι ένα βήμα μπροστά στο επιχειρησιακό επίπεδο. «Θα μπορούμε να υλοποιούμε ό,τι σχεδιάζουμε με δεδομένο αποτέλεσμα», εξηγεί και προσθέτει ότι και η αποτροπή θα λειτουργήσει αποτελεσματικά διότι τα Rafale έχουν ελάχιστες απαιτήσεις υποστήριξης, μπορούν να επιχειρούν μέρα ή νύχτα, ακόμη και με αντίξοες καιρικές συνθήκες, και, κυρίως, με τα όπλα που μπορούν να μεταφέρουν δεν θα υπάρχει μη στοχοποιημένη περιοχή...

Κάθε μαχητικό αεροσκάφος, εκτός από... απλή πτητική μηχανή, είναι και μια πολεμική μηχανή. Στην περίπτωση των Rafale είναι κοινός τόπος ότι η ένταξή τους στην Πολεμική Αεροπορία θα επιφέρει τεκτονικές αλλαγές, αντίστοιχες με αυτές που προκάλεσε η παραλαβή των γαλλικών Mirage F1 το 1975. Για την εποχή τους και σχεδόν για τα επόμενα 20 χρόνια τα Mirage F1 έδιναν στην Πολεμική Αεροπορία το απόλυτο πλεονέκτημα στο Αιγαίο έναντι των Τούρκων - ακόμη και παρότι τα πρώτα γαλλικά μαχητικά που αποκτήθηκαν από την Πολεμική Αεροπορία πριν από 46 χρόνια δεν μπορούσαν να εξαπολύσουν γαλλικά βλήματα και μετασκευάστηκαν για να μεταφέρουν μόνο αμερικανικά όπλα. «Με απαίτηση τρίτων, στο πρωτότυπο Mirage F1 με τον κωδικό αριθμό 101 είχε ξηλωθεί η καλωδίωση για να μην μπορεί να βάλλει γαλλικούς πυραύλους, έριχνε μόνο σφαίρες από το πυροβόλο», αποκαλύπτει παλαιός πιλότος με χιλιάδες ώρες πτήσης στα F1.

Ένας από τους λόγους που τα Rafale θεωρούνται «game changer» είναι και τα όπλα τους. Οι πύραυλοι Mica, Exocet και οι υποστρατηγικοί πύραυλοι Scalp που μπορούν να μεταφερθούν και από τα Mirage 2000-5 θα «φοριούνται» και από τα Rafale. Η αγορά και των πυραύλων Meteor θα κάνει ακόμη μεγαλύτερη διαφορά υπέρ των ελληνικών φτερών, δικαιολογώντας απολύτως τον ενθουσιασμό στις τάξεις της Πολεμικής Αεροπορίας και τον συνωστισμό των Ικάρων που ανταγωνίζονται για το ποιος θα καταφέρει να μπει στις ομάδες των επίλεκτων που θα πιλοτάρουν τα Rafale.

Οπλική υπεροχή

Η επιλογή των Rafale και η αποδέσμευση βλημάτων που χρησιμοποιούν μόνο η Γαλλία και οι δυο-τρεις πολύ στενοί σύμμαχοί της φέρνουν μια κοσμογονία σε στρατηγικό επίπεδο. Για τον λόγο ότι πολύ απλά θα υπάρχει μια μη αμερικανική εφοδιαστική γραμμή οπλικών μέσων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ούτε εμπάργκο ούτε περιορισμοί στη χρήση για διακρατικές δράσεις, όπως ασκήσεις με συμμαχικές χώρες, ούτε «οροφή» στην εκπαίδευση του προσωπικού επί των αεροσκαφών. «Θα έχουμε... license to kill χωρίς να χρειάζεται να ρωτήσουμε ή να περιμένουμε άδεια, την ώρα που άλλες χώρες κατασκευάστριες μαχητικών αεροσκαφών δεν μας δίνουν το πράσινο φως για βλήματα που ζητάμε ή αποδεσμεύουν υποδεέστερες εξαγωγικές εκδόσεις των όπλων, ούτε και θα ελέγχονται από ξένο προσωπικό κάθε λίγο και λιγάκι, με ό,τι αυτό σημαίνει», εξηγεί έμπειρος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που το υπουργείο Εθνικής Άμυνας μπορεί να ξεκαθαρίσει σε φίλους και συμμάχους ότι τα γαλλικά όπλα είναι δεσμευμένα για εθνικούς σκοπούς και άρα η Αθήνα θα έχει την προνομία να τα χρησιμοποιεί όπως θέλει, αφήνοντας τα αμερικανικά όπλα για χρήση από το ΝΑΤΟ. Διόλου αμελητέο δεν πρέπει να θεωρείται και το γεγονός ότι στις μελλοντικές αναβαθμίσεις των όπλων του Rafale θα μπορούν να συμμετέχουν και ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες που θα αποκτήσουν τεχνογνωσία και θα βελτιώσουν την εξωστρέφειά τους, όπως συμβαίνει με τους ομίλους που κατασκευάζουν ηλεκτρονικά μέρη για τα Mirage 2000.

«Ο πύραυλος αέρος-αέρος Meteor θα μπορεί να χτυπήσει τα αντίπαλα F-16 πολύ πριν απειληθούν τα Rafale από εκείνα. Παράλληλα, τα Scalp μπορούν να χτυπήσουν στρατηγικούς στόχους βαθιά μέσα στην τουρκική ενδοχώρα σε απόσταση τουλάχιστον 250 χιλιομέτρων. Όλα αυτά υπό την προστασία και σε συνέργεια με το αντιαεροπορικό δίκτυο. Δηλαδή προστατευμένα στην αντιαεροπορική ομπρέλα που παρέχουν τα συστήματα Patriot, S-300, Hawk, Βέλος, Crotale, Tor-M1 - οι Τούρκοι δεν έχουν αντίστοιχο τέτοιο πλέγμα. Τα ελληνικά αντιαεροπορικά θα προστατεύουν τα Rafale, αλλά και τα δικινητήρια γαλλικά μαχητικά θα είναι εντός της αεράμυνας και θα μπορούν να επιχειρούν στη μικρασιατική ακτή. Αυτό σημαίνει ότι με το μακρύ χέρι που δίνουν τα Rafale με τα όπλα τους παρέχουν τη δυνατότητα First Launch Opportunity (πρώτου πλήγματος). Αυτό θα έχει ως απότοκο τα τουρκικά αεροσκάφη να κινδυνεύουν ακόμη και από την τροχοδρόμησή τους, όχι μόνο στον αέρα. Άρα ενοποιείται -επιχειρησιακά και τακτικά- το περιβάλλον του Αιγαίου με αυτό της μικρασιατικής ενδοχώρας. Από θύματα, λοιπόν, γινόμαστε θύτες. Αν τυχόν και μας ενοχλήσουν, θα αντιμετωπίσουν μεγάλο πρόβλημα», επισημαίνει στο «ΘΕΜΑ» ο επισμηναγός ε.α. Στέφανος Καραβίδας, πρώην εκπαιδευτής του Κέντρου Αεροπορικής Τακτικής, ιπτάμενος σε F-16 Block 52+Advanced.

Το μυστικό

Ως πτητικές μηχανές, τα Rafale της Πολεμικής Αεροπορίας θα είναι ό,τι πιο σύγχρονο θα κυκλοφορεί στην περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, εξαιρουμένων των F-35, που είναι άλλη κατηγορία αεροσκαφών. Τα Rafale υπερέχουν σχεδιαστικά από τα Μirage 2000 και από τα F-16 -λόγω νεότερης σχεδιαστικής γενιάς- και συνδυάζουν πολλά χαρακτηριστικά αυτονομίας, επιβιωσιμότητας και ευκολίας στην τεχνική υποστήριξη, χαρακτηριστικά που έχουν κληροδοτηθεί από τα πρώτα Mirage F1CG και Μirage 2000 και αφορούν τη γαλλική φιλοσοφία της απλότητας. Τα Rafale επιχειρούν στο Αφγανιστάν, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική και στο γαλλικό Ναυτικό στην Ινδία, ενώ δεν χρειάζονται την τεράστια υποστήριξη που απαιτούν τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη. Αξίζει να αναφερθεί ότι και μόνο οι αεραγωγοί των Rafale -στη θέση που βρίσκονται επί της ατράκτου- μειώνουν σημαντικά την ανάγκη καθαρότητας των διαδρόμων προσγείωσης. Τι σημαίνει αυτό; Ότι τα δικινητήρια γαλλικά μαχητικά μπορούν να επιχειρούν σε δύσκολους, πρόχειρους ή... βρώμικους διαδρόμους και σε πιθανή πολεμική περίοδο δεν απαιτούνται πολλά μέσα καθαριότητας και αποκατάστασης ενός βομβαρδισμένου διαδρόμου. Αυτό είναι μια μικρή αλλά εξαιρετικά σημαντική λεπτομέρεια που αφορά την κίνηση του μαχητικού στο έδαφος. Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα των F-16, για τα οποία απαιτείται πεντακάθαρος διάδρομος για την απογείωση και την προσγείωση, αφού η εμπειρία έχει αποδείξει ότι ακόμη και το μικρότερο χαλίκι μπορεί να δημιουργήσει ρωγμές ή ακόμη και να σπάσει κάποιο πτερύγιο. Στον αέρα, όπως λένε οι αξιωματικοί της Πολεμικής Αεροπορίας με τους οποίους συνομιλήσαμε, τα Rafale είναι από τα πιο ασφαλή πτητικά μέσα καθώς ενσωματώνουν πολλά συστήματα ασφαλείας και ταυτοχρόνως θεωρούνται πολύ φιλικά για τους πιλότους.

Πολλαπλασιαστές ισχύος

Αν και λίγα σε αριθμό, μόλις 18, όταν θα έχουν παραληφθεί στο σύνολό τους, στο τέλος του 2023, τα Rafale θα λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές ισχύος. «Το δικινητήριο γαλλικό αεροσκάφος επιχειρησιακά ισοδυναμεί με πολλαπλάσιο αριθμό παλαιών μαχητικών και υπερέχει και στις κλειστές αερομαχίες, όπως και στις πέραν του ορίζοντα εμπλοκές λόγω συνδυασμού αεροσκάφους και όπλων», αναφέρει πιλότος με χιλιάδες ώρες πτήσης σε πολεμικές μοίρες.

«Και μόνο η γνώση ότι η Ελλάδα έχει αεροσκάφη Rafale με τα όπλα που διαθέτουν αναπτυγμένα σε ένα πεδίο μάχης, ουσιαστικά, θα υποχρεώσει την τουρκική Αεροπορία να αλλάξει όλο το δόγμα επιχειρήσεών της», εξηγεί έμπειρος αναλυτής και διευκρινίζει ότι «τα τουρκικά ιπτάμενα τάνκερ -τα οποία αποτελούν τους λεγόμενους στόχους υψηλής αξίας- θα αναγκάζονται να επιχειρούν πολύ πιο μακριά από το δυνητικό θέατρο επιχειρήσεων, κάτι που θα μειώσει κατακόρυφα την επιχειρησιακή τους αξία. Το ίδιο ισχύει και για τα τουρκικά ιπτάμενα ραντάρ τα οποία απομακρύνονται από το πεδίο της εναέριας αντιπαράθεσης για λόγους αυτοπροστασίας, αφήνοντας εκτός επιτήρησης μεγάλα τμήματα του ελληνικού εναέριου χώρου. Ακόμη και οι πολυδιαφημισμένοι ρωσικοί S-400 της Τουρκίας δεν θα μπορούν πια να αναπτυχθούν σε προωθημένες θέσεις προς τα δυτικά και θα πρέπει να αποσυρθούν στην τουρκική ενδοχώρα προκειμένου να προστατεύσουν την Άγκυρα και ταυτόχρονα να αυτοπροστατευτούν».

Η τεράστια ακτίνα δράσης των Rafale -έχουν εμβέλεια 2.800 μίλια-, η πολύ μεγαλύτερη χωρητικότητα σε καύσιμα, οι δύο κινητήρες που εισάγονται για πρώτη φορά ως σύστημα σε μαχητικό της Πολεμικής Αεροπορίας δίνοντας πολύ μεγαλύτερη επιβιωσιμότητα σε σχέση με τα F-16 και τα Mirage 2000-5, το εξαιρετικά ισχυρό ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσής του και η δυνατότητα να μεταφέρει δύο πυραύλους Exocet δημιουργούν μια εναέρια ομπρέλα πάνω από την Ανατολική Μεσόγειο μετατρέποντας σε περίοδο επιχειρήσεων κάθε πλοίο του τουρκικού Ναυτικού σε δυνητικό στόχο, και μάλιστα μη δίνοντάς του καν τη δυνατότητα να αντιδράσει, καθώς η εμβέλεια των πυραύλων και αισθητήρων των Rafale είναι ανώτερη των αντιαεροπορικών όπλων που μεταφέρουν τα πλοία του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού.

Το Rafale μπορεί να μεταφέρει τα ίδια όπλα αέρος-αέρος που μεταφέρει το Mirage 2000, δηλαδή τον Mica ER/IR και τον Mica EM, σε μεγαλύτερους αριθμούς. Επιπλέον, μπορεί να μεταφέρει το βλήμα Meteor, το οποίο έχει πολύ μακρύτερο χέρι -έχει δηλαδή μεγαλύτερη ακτίνα κατά την αεροπορική ορολογία- απ’ ό,τι ο αμερικανικός πύραυλος Amraam. Επομένως, στην εναέρια μάχη και σε περιβάλλον Beyond Visual Range (πέραν του ορίζοντα) τα Rafale θα μπορούν να εξαπολύσουν τα βλήματά τους μακρύτερα, δεδομένου ότι έχουν το ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης AESA (το ίδιο ραντάρ θα έχουν και τα 84 F-16 όταν εκσυγχρονιστούν στην έκδοση Viper) ενώ το τουρκικό F-16 έχει συμβατικό ραντάρ.

Rafale vs F-16

«Τα Rafale σε σχέση με τα F-16 υπερέχουν σε ακτίνα δράσης, χρόνο παραμονής άνωθεν της μάχης -αυτονομία δηλαδή-, ικανότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου, ευελιξία και επιβιωσιμότητα, δεδομένου ότι διαθέτουν δύο κινητήρες σε σχέση με το F-16 που διαθέτει έναν. Ως οπλικό σύστημα επιτυγχάνει μεγάλη ικανότητα διαλειτουργικότητας μεταξύ των αισθητήρων και των όπλων του, δηλαδή μεγάλη διαλειτουργικότητα ανάμεσα στο ραντάρ του, στον υπολογιστή μάχης, στα όπλα αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους και στο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου και αυτοπροστασίας SPECTRA.

Το SPECTRA είναι σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου, άρα μπορεί να προστατεύσει το αεροπλάνο από εχθρικές παρεμβολές αλλά και εχθρικό εγκλωβισμό από τα αντίπαλα ραντάρ. Δηλαδή αν ένα εχθρικό αεροσκάφος προσπαθήσει να εγκλωβίσει το Rafale, το δικινητήριο γαλλικό μπορεί να σπάσει το lock on (τον εγκλωβισμό) του αντίπαλου αεροσκάφους, με αποτέλεσμα ο εχθρός να μην μπορεί να εξαπολύσει όπλα εναντίον του Rafale. Πέρα από τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει σε αντίπαλα αεροσκάφη, το SPECTRA, ως σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου, θα δημιουργήσει πρόβλημα και στο S-400, αφού έχει μεγάλη ικανότητα παρεμβολών εναντίον αντιαεροπορικών συστημάτων, μεταξύ των οποίων και το τελευταίο απόκτημα της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας», εξηγεί ο κ. Καραβίδας και προσθέτει:

«Άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του Rafale είναι ο αισθητήρας IRST: είναι ένα... καρούμπαλο -αισθητήρας υπέρυθρης ακτινοβολίας- που βρίσκεται μπροστά στο ρύγχος. Γιατί έχει σημασία; Έστω ότι απέναντι από το Rafale βρίσκεται ένα αεροσκάφος όπως το F-35 με stealth δυνατότητες. Ας υποθέσουμε λοιπόν -το οποίο δεν είναι και πολύ σίγουρο- ότι το Rafale δεν θα μπορέσει να δει με το ραντάρ του το stealth αεροσκάφος. Θα μπορέσει όμως να το δει με αυτό τον αισθητήρα που βλέπει στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Άρα, ακόμη κι αν το F-35 έχει stealth δυνατότητες στις επιφάνειές του, εξακολουθεί από τον κινητήρα του να δημιουργεί ένα θερμικό αποτύπωμα. Αυτό το θερμικό αποτύπωμα στο υπέρυθρο φάσμα ο συγκεκριμένος αισθητήρας του Rafale μπορεί να το βρει, να το εγκλωβίσει, να το εμπλέξει και να το καταρρίψει. Αυτό τον αισθητήρα τον έχουν μόνο τα Rafale, όχι τα F-16.

Σε ό,τι αφορά τον αγώνα αέρος-εδάφους, δηλαδή το πλήγμα στόχων στο έδαφος, πέρα από τον στρατηγικό πύραυλο Scalp, το Rafale μπορεί να μεταφέρει και αμερικανικά όπλα, όπως είναι οι βόμβες ακριβείας JDAM. Για παράδειγμα, ένα F-16 μπορεί να κουβαλήσει δύο JDAM και να τις αφήσει με δύο διαφορετικές, ξεχωριστές αφέσεις. Το Rafale μπορεί με ένα πάτημα του κουμπιού να εξαπολύσει έξι τέτοιες βόμβες σε έξι διαφορετικούς στόχους ταυτόχρονα. Ενα Mirage 2000-5 μπορεί να μεταφέρει έναν πύραυλο Scalp, ενώ ένα Rafale μπορεί να μεταφέρει δύο».

Τα Rafale, όπως σημειώνει ανώτατος αξιωματικός, θα αποτελέσουν μια μικρή επανάσταση γιατί εισάγουν την Πολεμική Αεροπορία σε μια νέα τεχνολογική, επιχειρησιακή και τακτική εποχή διεξαγωγής πολέμου. Οι ιπτάμενοι θα εκπαιδευτούν σε καινούριες τακτικές, ενώ τα όπλα είναι ήδη γνωστά στους τεχνικούς, οπότε η αξιοποίησή τους θα είναι ταχύτατη και η υποστήριξή τους δοκιμασμένη.

ΠΗΓΗ: protothema.gr