Κρατήσεις ν.4093/12 στα μερίσματα Μετοχικών Ταμείων ΕΔ: Από τον Άννα στον Καϊάφα!!!

Άρθρο του Π. Σταμάτη*

Προ πολλών μηνών το ΥΠΕΘΑ είχε προβεί στην κατωτέρω ανακοίνωση, μια νομική εκτίμηση που δεν θα την έκανε ούτε πρωτοετής της Νομικής και δεν αναφέρομαι στον κ. ΥΕΘΑ που είναι δικηγόρος αλλά στους νομικούς του συμβούλους που την συνέταξαν και έχουν αφήσει τους απόστρατους αξιωματικούς να περιμένουν από διάφορα υπουργεία να αποφασίσουν για ένα δίκαιο αίτημα τους, όπως είναι αυτό της παύσης των κρατήσεων του ν.4093/12 στα μερίσματα των Μετοχικών Ταμείων τους.

«- Οι κρατήσεις του ν.4093/2012 (Α΄222), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, υπολογίζονται και προσδιορίζονται από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης ΑΕ (ΗΔΙΚΑ ΑΕ), ακολουθώντας ποσοστιαία κλιμάκωση αναλόγως του συνολικού ποσού που προκύπτει από το άθροισμα της σύνταξης, του μερίσματος και της οικονομικής ενίσχυσης. Τα ποσά παρακρατούνται μηνιαίως από τα Μετοχικά Ταμεία και τους αντιστοίχους ΕΚΟΕΜ, χωρίς να υφίσταται δυνατότητα παρέμβασης στην υπόψη διαδικασία. Τα εισπραττόμενα ποσά αποτελούν σημαντικό έσοδο για τα Μετοχικά Ταμεία και τους ΕΚΟΕΜ, υπολογιζόμενα στον προσδιορισμό του μερίσματος και της οικονομικής ενίσχυσης, κατά την επόμενη από την είσπραξή τους οικονομική χρήση.

- Οι αποφάσεις που αφορούν χορήγηση μερισμάτων λαμβάνονται από τα διοικητικά συμβούλια των Μετοχικών Ταμείων, με βάση την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, την αποφυγή δημιουργίας ελλειμμάτων και εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα των Ταμείων πάντοτε σε συνάφεια με τα αντίστοιχα έσοδά τους.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, η αρμοδιότητα για την εφαρμοζόμενη συνταξιοδοτική πολιτική ανήκει αποκλειστικά στα συνερωτώμενα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, τα οποία την εξειδικεύουν με ειδικούς συνταξιοδοτικούς νόμους, για την ορθή εφαρμογή των οποίων εκδίδουν σχετικές εγκυκλίους».

Η κανονιστικώς δρώσα Διοίκηση (ΔΣ/ΜΤ), υποχρεούται κατ’ άρθρο 95 παρ. 5 του Συντάγματος να συμμορφωθεί προς τα διαληφθέντα με τις 2287-90/2015 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που ελήφθησαν σε συνεδρίαση πιλοτικής δίκης και που αποφασίστηκε ότι όλες οι μειώσεις, κρατήσεις, εκ των νόμων 4051/12, 4093/12, των κύριων και επικουρικών συντάξεων είναι αντισυνταγματικές.

Επίσης με την απόφαση 1277/2018 του Ελεγκτικού Συνεδρίου και με την απόφαση 1-4/18 του Ειδικού Δικαστηρίου (του άρθρου 88 παρ. 2 του Συντάγματος) πάλι αποφασίστηκε ότι όλες οι μειώσεις, κρατήσεις, εκ των νόμων 4051/12 και 4093/12, των κύριων και επικουρικών συντάξεων είναι αντισυνταγματικές.

Επίσης η Ολομέλεια του ΣτΕ που συνεδρίασε την 4-10-2019 σε πιλοτική δίκη, με την απόφαση 1891/2019 αναφέρεται στην αντισυνταγματικότητα της εν λόγω κράτησης που συνεχίστηκε και μετά το ν.4387/2016 στα επικουρικά ταμεία και κατά συνέπεια και στα μετοχικά ταμεία των ΕΔ.

Σημειωτέον ότι ο ν.4093/12 με την δημοσίευση του ν.4387/16 (επανυπολογισμός συντάξεων) έπαψε να ισχύει.

Η διοίκηση των Μετοχικών Ταμείων (ΔΣ), όφειλε μετά τη δημοσίευση των ανωτέρω αποφάσεων να προβεί σε όλες εκείνες τις απαραίτητες ενέργειες και εντός ευλόγου χρόνου από τη δημοσίευση των αποφάσεων αυτών, να συμμορφωθεί στο διατακτικό των ανωτέρω αποφάσεων, αρχικώς ως προς τα πρόσωπα τα οποία ήσαν διάδικοι στις ανωτέρω δίκες και εν συνεχεία ως προς το σύνολο των μετόχων τους.

Εξ άλλου, διάταξη νόμου, ακόμη και αν έχει κριθεί με απόφαση της Ολομέλειας Ανωτάτου Δικαστηρίου (άρθρο 100 παρ. 5 του Συντάγματος) ότι αντίκειται σε συγκεκριμένες συνταγματικές διατάξεις, δεν μπορεί να καταργηθεί ή να «ακυρωθεί» με κανονιστική πράξη ή με υπουργική απόφαση, αλλά θα πρέπει πρώτα να εκδοθεί έτερη διάταξη νόμου, ψηφισμένη από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, η οποία να την καταργεί.

Δηλαδή ακόμα και εάν δεν ήθελαν οι Διοικήσεις των Ταμείων να σεβαστούν τις αποφάσεις της Ολομελείας του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου και να μην τις εφαρμόσουν, όφειλαν να λάβουν υπόψη τους ότι ο ν.4093/12 καταργήθηκε.

Η Διοίκηση των Ταμείων σε κάθε περίπτωση ένεκα της αυτοτέλειας που τις διέπει από τους καταστατικούς και ιδρυτικούς τους Νόμους, υποχρεούται όπως συμμορφωθεί προς τις ανωτέρω αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, διότι η υποχρέωσή της αυτή απορρέει ευθέως από τη διάταξη του άρθρου 95 παρ. 5 του Συντάγματος, ακόμη και εάν οι επίμαχες νομοθετικές διατάξεις εξηκολούθουν υφιστάμενες στο νομικό κόσμο, ελλείψει καταργήσεώς τους με την έκδοση νεωτέρας διατάξεως νόμου, πολλώ δε μάλλον όταν με το ν.4387/16 καταργήθηκαν οι επίμαχες νομοθετικές διατάξεις του ν.4093/12.

Η υποχρέωση των Διοικήσεων των Ταμείων, όπως προβούν αυτές στις απαιτούμενες ενέργειες για τη συμμόρφωσή τους προς το διατακτικό των ανωτέρω αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, δηλαδή τη παύση των κρατήσεων του ν.4093/12, λόγω καταργήσεώς του, έπρεπε να συντελεσθεί χωρίς να έχει προηγηθεί ενέργεια των οργάνων των οικείων Υπουργείων Εθνικής Άμυνας, Εργασίας και Οικονομικών.

Ο αρμόδιος Υπουργός ως εποπτεύον όργανο του Μετοχικού Ταμείου, δεν έχει την εξουσία να διατάξει τη Διοίκηση του Ταμείου, αλλά ούτε οι άλλοι συναρμόδιοι Υπουργοί έχουν, να μην εφαρμόσουν τις επίδικες νομοθετικές διατάξεις, εκδίδοντας σχετική υπουργική απόφαση ή εκδίδοντας σχετική κανονιστική πράξη, διότι μία τέτοια ενέργεια θα έπληττε κατάφωρα τη διοικητική αυτοτέλεια του Μ.Τ.

Πέρα της όποιας νομικής αποτίμησης των ανωτέρω γεγονότων, η ηθική αποτίμηση των ενεργειών και των μεθοδεύσεων, όλων των μέχρι σήμερα εμπλεκομένων αρμοδίων, μπορεί να περιγράφει μόνο με τον επιγραμματικό στίχο του εθνικού ποιητή: «Όμορφος κόσμος ηθικός(!), αγγελικά πλασμένος(!)».

_________________
* Ο Παν. Σταμάτης είναι συγγραφέας και αξιωματικός ε.α.