Το ραντάρ της Belhara έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης εμπλοκής έως και 16 στόχων. Φωτογραφία, πηγή DCNS
Game Changer για το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό ή μήπως μια ενδιάμεση λύση που θα «σπρώξει» την πιεστική κατάσταση με τις γηραιές πλην αξιόπιστες φρεγάτες τύπου S και θα δώσει μια βαθιά ανάσα κατά τη διάρκεια του εκσυγχρονισμού και της αναβάθμισης των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ;
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το Γενικό Επιτελείο και το Πολεμικό Ναυτικό γνωρίζουν πολύ καλά ότι καμία εξ αυτών των λύσεων δεν θα είναι άνευ κόστους. Και αυτά τα κονδύλια συνεπάγονται με τις ανάγκες επανεξοπλισμού ή συμπλήρωσης των συστημάτων που διαθέτει η κάθε κλάση πλοίου, αναλόγως βεβαίως ποια θα είναι η τελική επιλογή.
• Ως γνωστό τα ξίφη τους διασταυρώνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία και η Ολλανδία.
• Ticonderoga, La Fayette ή μήπως φρεγάτες τύπου Μ;
Σύμφωνα με τις τελευταίες δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου από τη Βουλή, τα πάντα είναι ανοιχτά στην αναζήτηση όχι μόνο του καλύτερου πολεμικού πλοίου που θα καλύψει τις επιχειρησιακές ανάγκες του ΠΝ για τα επόμενα 30-40 χρόνια, αλλά και για εκείνα που θα αποτελούν το βήμα της ενδιάμεσης λύσης.
Επιτελείς του Πολεμικού Ναυτικού σημειώνουν ότι οι τρεις αυτές προτάσεις που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, είναι σκαριά διαφορετικών κλάσεων και συνεπώς έχουν κι εκ διαμέτρου διαφορετικές επιχειρησιακές δυνατότητες.
Game Changer ή όχι;
Στην περίπτωση της αμερικανικής υποψηφιότητας, μιλάμε πάντα για την ενδιάμεση λύση που είναι η αγωνία του Επιτελείου. Πρόκειται για καταδρομικά που αγγίζουν τους 10.000 τόνους, με ικανότητα μεταφοράς βλημάτων επιφανείας- αέρος και πληθώρα οπλικών συστημάτων όλων των κατηγοριών, ανάμεσά τους και οι βαλλιστικοί πύραυλοι Tomahawk.
Ticonderoga transiting the Suez Canal en route to the Mediterranean Sea, following a deployment in support of Operation DESERT SHIELD. (Photo via Naval History and Heritage Command photograph, NH 106516-KN)
Το ραντάρ Aegis θεωρείται ως η κορωνίδα της σάρωσης για την άμυνα περιοχής με κύριο χαρακτηριστικό την εμπλοκή πολλαπλών στόχων ταυτόχρονα.
Τα ίδια πλοία φέρουν τηλεπικοινωνιακό και κρυπτογραφικό εξοπλισμό, ο οποίος στην περίπτωση παραχώρησης στην Ελλάδα θεωρείται δεδομένο ότι θ’ αφαιρεθεί, βάσει της πάγιας τακτικής των Αμερικανών.
• Στην περίπτωση αυτή το ΠΝ θα κληθεί ν’ αναπληρώσει τις ελλείψεις που θα υπάρξουν από αυτή τη διαδικασία, όπως επίσης το κόστος τον φόρτο βλημάτων επιφανείας -αέρος που αφορά το βλήμα SM-2 που είναι προσαρμοσμένο αποκλειστικά για αυτή την αποστολή της αεράμυνας περιοχής.
• O πύραυλος SM-2 στις προηγμένες του εκδόσεις ξεπερνά τα 90 ναυτικά μίλια και φτάνει έως τα και 200 στην έκδοση Βlock IV. Ωστόσο οι έως τώρα πληροφορίες που υπάρχουν αναφέρουν ότι δεν έχουν γίνει ιδιαίτερες συζητήσεις που ν’ αφορούν αυτό ακριβώς το όπλο το οποίο για την Ελλάδα θα είναι το Game Changer.
Όμως οι Επιτελείς εκείνο που σημειώνουν είναι πως από την ώρα που θα υπάρξει Ελληνοαμερικανικός διάλογος δεν μπορούν από το να ζητήσουν μόνο SM-2 από τον τύπο του Block ii και πάνω. Στο Πολεμικό Ναυτικό δεν ανοίγουν καν συζήτηση- και το έχουν εξηγήσει αρκετά και στην πολιτική ηγεσία- για πυραύλους SM-2 Block I, πόσο δε μάλλον για τους πεπαλαιωμένους SM-1, διότι κι αυτό έχει ακουστεί!
Σε κάθε περίπτωση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ποια θα ναι η Αμερικανική πρόταση τόσο για πλοίο ενδιάμεσης λύσης αλλά και ποιος θα είναι ο οπλισμός που αποδεσμεύεται διότι εκεί θα φανεί και η πολιτική που θα θελήσει η Ουάσιγκτον ν’ ακολουθήσει μετά την ανάληψη των καθηκόντων η νέα κυβέρνηση.
Τα Ticonderoga, κατασκευάστηκαν με βάση τη φιλοσοφία της συνοδείας αεροπλανοφόρου και αποτέλεσαν μια πετυχημένη κλάση, πλην όμως είναι πλοία που έχουν απαιτήσεις στο κόστος χρήσης και μεγάλη επάνδρωση. Αυτές οι προδιαγραφές βέβαια δεν είναι απαραίτητο να συνάδουν και με τις πραγματικές δυνατότητες που έχει η Ελλάδα…
Επιπλέον τα πλοία αυτά έχουν συμπληρώσει περίπου τα 35 χρόνια ενεργούς υπηρεσίας, με ότι αυτό σημαίνει. Σε κάθε περίπτωση πηγές από το Πολεμικό Ναυτικό τονίζουν πως αυτό είναι μια «ακριβή επιλογή». Το επιπρόσθετο κόστος έρχεται με τον ελλιμενισμό του καθώς μόνο η Σούδα θα μπορούσε να φιλοξενήσει αυτά τα πλοία, για την μελλοντική ναυτική αναβαθμισμένη διοίκηση που θα έχει προσανατολισμό τη Μεσόγειο.
Σ’ ότι αφορά τους αεροστροβίλους, αυτοί πρέπει να συντηρούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα μόλις συμπληρώσουν ορισμένες ώρες λειτουργίας. Σ’ αυτό το σημείο έμπειρα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού λένε ότι πρόκειται για μια διαδικασία χρονοβόρα, με μεγάλο κόστος και ιδιαίτερη εξειδίκευση που ίσως απαιτεί και ειδικούς από τις ΗΠΑ για να λύσουν τυχόν προβλήματα κατά τη συντήρησή τους.
Κι εδώ επαναλαμβάνουν ότι το πλοίο ενδιάμεσης λύσης το θέλουμε για να μας λύσει τα χέρια κι όχι να προσθέσει προβλήματα και νέο πονοκέφαλο στο ναυτικό Επιτελείο.
Ο γρίφος της La Fayette
Η γαλλική φρεγάτα La-Fayette. (photo via French Navy)
Στον Γαλλικό αντίποδα η δυνητική πρόταση του Παρισιού περίπου στις 22 Ιανουαρίου, όταν και θα υπογραφούν τα RAFALE, αναμένετε να είναι, εκτός των τεσσάρων νέων Belh@ra, η ενδιάμεση λύση της φρεγάτας κλάσης La Fayette, ένα πλοίο σαφώς πολύ μικρότερου εκτοπίσματος από το «Tico».
Πρόκειται για μια φρεγάτα που στις αρχές της δεκαετίας του 90’, ενσωμάτωνε τα πρώτα χαρακτηριστικά χαμηλής παρατηρησιμότητας (stealth), έναντι των εχθρικών ραντάρ επιφανείας.
Οι La Fayette, χρησιμοποιήθηκαν κυρίως από το ΠΝ της Γαλλίας σε αποστολές επίδειξης σημαίας, συνοδείας και συνδυασμό με μεγαλύτερα πλοία σε όγκο και δυνατότητες. Αυτός ήταν και ο λόγος όπου οι Γάλλοι είχαν κρίνει σκόπιμο να έχει η συγκεκριμένη φρεγάτα έναν «μετριοπαθή» οπλισμό.
Το δεδομένο αυτό καθιστά την επιλογή της La Fayette, ως μια ενδιαφέρουσα από την άποψη άμεσης ενίσχυσης με δυο πλοία στο Πολεμικό Ναυτικό, ηλικιακά νεότερα από τα πλοία που πρέπει η Ελλάδα ν’ αντικαταστήσει αλλά έχει σημαντικά κενά ως προς τις επιθυμητές επιχειρησιακές προδιαγραφές που απαιτεί το Ναυτικό Επιτελείο.
Αυτό μεταφράζεται σε απαίτηση ενίσχυσης του πακέτου όπλου που διαθέτουν, ιδίως σε ότι αφορά την παροχή αντιαεροπορικής άμυνας και το σύστημα εγγύς προστασίας από αεροπορικές απειλές.
Πιθανές λύσεις ήδη έχουν γραφεί αλλά υπάρχουν και αμφιβολίες για το πως θα μπορέσουν να πιστοποιηθούν σε πλοίο παλαιότερης Γαλλικής γενιάς, αμερικανικά συστήματα κάτι που αποτελεί καινοτομία, με κίνδυνο σ’ ότι αφορά την επιτυχή ολοκλήρωσή τους με το σύστημα διαχείρισης μάχης του πλοίου.
Σίγουρα οι συγκεκριμένες φρεγάτες, όπως σημειώνεται από Αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού, θα απαιτήσουν πολύ λιγότερα κονδύλια για μετατροπές. Επίσης το λειτουργικό τους κόστος θα είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με το θηριώδες «Τico».
Από την S στην Μ…
The Belgian navy Karel Doorman-class frigate Leopold I (F930) transits the Atlantic Ocean as seen from the U.S. Navy guided-missile destroyer USS Gridley (DDG 101). (U.S. Navy photo by Mass Communication Specialist 2nd Class Cameron Stoner/Released)
Πάντως η ενδιάμεση λύση της Ολλανδίας είναι κάτι που ενδιαφέρει το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, διότι οι φρεγάτες Μ, είναι η νεότερη γενιά των S κι αυτό για το Επιτελείο σημαίνει ότι σε μια περίπτωση πρόκρισης αυτής της λύσης, οι φρεγάτες αυτές εντάσσονται αμεσότατα στον Ελληνικό στόλο.
Παράλληλα οι S επί μια τεσσαρακονταετία, έχουν δώσει τα διαπιστευτήριά τους στα πληρώματα του Πολεμικού Ναυτικού και μάλιστα αποτελούν την μόνιμη λύση σε πολλά από τα επιχειρησιακά προβλήματα που καλείται το ΠΝ ν’ αντιμετωπίσει.
Και εδώ να σημειώσουμε κάτι που έχει αντιληφθεί το Επιτελείο μετά από την χρόνια έρευνα αγοράς, ότι για να καλυφθεί μια πάγια απαίτηση της αντιαεροπορικής άμυνας, φθηνές λύσεις δεν υπάρχουν, όλες κινούνται πέριξ του 1,5 δις ανά μονάδα επιφανείας. Στην δε περίπτωση υιοθέτησης των Αμερικανικών Καταδρομικών, μόνο το κόστος φόρτου μάχης για κάθε πλοίο, με τις πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις ξεπερνά τα 350 εκ ευρώ.
Σαφώς όλα εξαρτώνται από το τι είναι διατεθειμένη η κάθε πλευρά να προσφέρει κι αυτό ακριβώς μπαίνει στο στόχαστρο του Επιτελείου. Δηλαδή, ποιες οι διευκολύνσεις, ποια τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θ’ αξιοποιηθούν για την απόκτηση των πλοίων και όπλων και βέβαια ποιες θα είναι οι γραμμές που θα δοθούν από την πολιτική ηγεσία, διότι από τη μια πλευρά έχουμε ένα πλοίο με δυνατότητες αντιαεροπορικής άμυνας κι από την άλλη πλοία γενικής χρήσης.
Όλα εξαρτώνται επίσης από τις πολιτικοδιπλωματικές γραμμές που θα θελήσει η κυβέρνηση να κρατήσει, δεδομένης της διπλωματίας των εξοπλισμών και των γεωπολιτικών εξελίξεων και ανταλλαγμάτων, που δεν παύουν ν’ αναδιαμορφώνονται μέχρι την τελευταία στιγμή των αποφάσεων.
0 Σχόλια