Επανυπολογισμός συντάξεων: Η εγκύκλιος και η κόντρα με τα «κουτάκια» Βρούτση-Κατρούγκαλου (ΠΙΝΑΚΑΣ)

Ο επανακαθορισμός όλων των (παλαιών και νέων) συντάξεων. Πίνακας με παραδείγματα

Χρήστος Μέγας

Σε νέο και πιο περίπλοκο καθεστώς συνταξιοδότησης με ονομαστική μείωση των συντάξεων για όσους έκαναν αίτηση μετά τις 12/5/2016 και έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης, αλλά και νέα «κουτάκια» προσωπικών διαφορών, οδηγεί ο επανακαθορισμός όλων των (παλαιών και νέων) συντάξεων…

Η χειρουργική επέμβαση Βρούτση (ν.4670/20) ναι μεν οδηγεί σε υψηλότερες συντάξεις για όσους έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης (αναδρομικά από 1/10/19), ωστόσο στους χαμένους συγκαταλέγονται όσοι βγήκαν με τον νόμο Κατρούγκαλου, αλλά καθώς αυτός επέβαλλε δραματικές περικοπές, διατήρησαν το 75% (πρώτη περίοδο εφαρμογής) ή 50% της μείωσης σαν προσωπική διαφορά.

Τώρα έρχεται ο νόμος Βρούτση και δίνει καλύτερη ανταπόδοση για τα έτη πάνω από τα 30, άρα οι νέες (μετά τις 12/5/2016) συντάξεις γίνονται καλύτερες. Αλλά, και αυτό είναι σημαντικό, όχι καλύτερες από το παλιό καθεστώς (έως 12/5/2016). Όμως με αυτόν τον τρόπο περιορίζεται η διαφορά με τον παλαιό τρόπο υπολογισμού κάτω του 20%. Και αν η διαφορά μεταξύ παλαιού και νέου τρόπου έδινε διαφορά πάνω από 20% (σύνηθες αποτέλεσμα με τον νόμο Κατρούγκαλου), ο συνταξιούχος ελάμβανε το 75% αυτής (π.χ. το 2016). Τώρα με τα «αυξημένα» ποσοστά Βρούτση δίνει κάτω από 20%, η περικοπή δεν γίνεται στο 25%, αλλά στο 100%...

Βεβαίως, ο νόμος Βρούτση, σε ορισμένες περιπτώσεις δίνει μεγαλύτερες συντάξεις. Αλλά, αυτές αφορούν:

α: σε περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης και

β: σε αιτήσεις μετά την 1/1/2019

γ: Η πληγή του νόμου Βρούτση είναι για τους συνταξιούχους από 13/5/16 έως τις 31/12/18 οπότε και καταργήθηκε η μεταβατική περίοδος απόδοσης μέρος της διαφοράς στη σύνταξη.

Οι παλαιές συντάξεις

Μετά από δέκα μήνες που ψηφίστηκε ο νόμος (Φεβρουάριος 2020) που ενσωματώνει τις παρατηρήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για την ανάγκη υψηλότερης ανταπόδοσης στις αποδοχές για περισσότερα έτη ασφάλισης, το υπουργείο Εργασίας εξέδωσε εγκύκλιο με την οποία προβλέπεται:

1. Οι παλαιές συντάξεις (για αιτήσεις έως 12/5/2016) θα επανακαθοριστούν, προβλέποντας μεγαλύτερο ποσοστό ανταπόδοσης για πάνω από 30 έτη ασφάλισης (στο 50% του συντάξιμου μισθού η ανταποδοτική σύνταξη με 40 έτη ασφάλισης). Με δεδομένο ότι σε αυτές τις περιπτώσεις οι περισσότερες (παλαιές) συντάξεις έχουν αρνητική προσωπική διαφορά (επανακαθορίστηκαν με βάσει τον νόμο Κατρούγκαλου-ν.4387/16), δηλαδή οι αποδοχές ξεπερνούν σε ύψος τις προβλέψεις του νόμου, ο επικείμενος επανακαθορισμός απλώς θα μειώσει την (αρνητική) προσωπική διαφορά. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα δοθεί αύξηση, απλώς νωρίτερα στο χρόνο θα αφομοιωθεί αυτή η διαφορά (από τις μελλοντικές αυξήσεις στις συντάξεις) ώστε κάποια στιγμή την επόμενη 5ετία να λάβουν κάποια αύξηση…

Αρνητική διαφορά…

2. Στις περιπτώσεις αρνητικής προσωπικής διαφοράς, όπως συμβαίνει με τους υπαλλήλους των ΔΕΚΟ και τραπεζών καθώς πλήρωναν υψηλότερες του 20% ασφαλιστικές εισφορές και ο ν.4387/16 προβλέπει προσαύξηση συντάξεων σε αυτές τις περιπτώσεις, αυτή η διαφορά καταβάλλεται ήδη (σταδιακά κατά 20% το χρόνο και θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2023). Αν με τον νέο επανακαθορισμό του ν.4670/20 (νόμος Βρούτση) προκύψει μεγαλύτερη θετική διαφορά, δηλαδή με τους νεώτερους νόμους Κατρούγκαλου-Βρούτση προκύπτουν υψηλότερες συντάξεις, οι διαφορές θα αποδοθούν.

3. Αν με τον νέο υπολογισμό Βρούτση οι αποδοχές είναι κατώτερες του προηγούμενου υπολογισμού (νόμου Κατρούγκαλου) ξανά θα παραμείνουν οι διαφορές σαν «κουτάκι» μιας ακόμη προσωπικής διαφοράς («κουτάκι» πάνω στο «κουτάκι» Κατρούγκαλου…)

4. Για αίτηση συντάξεων μετά τις 12/5/2016 προβλεπόταν ότι αν με τον νέο υπολογισμό (νόμο Κατρούγκαλου) η διαφορά μεταξύ παλαιού και νέου τρόπου ήταν πάνω από 20%, τότε αποδινόταν το 75% σαν προσωπική διαφορά (ξεχωριστό κουτάκι). Αντιστοίχως για αιτήσεις του 2017 δινόταν το 50%, για αιτήσεις το 2018 το 25%, ενώ από 1/1/2019 καταργήθηκε αυτή η σταδιακή προσαρμογή στα νέα μειωμένα ποσοστά. Όλες οι αιτήσεις εφεξής εξετάζονται με βάσει τις δρακόντειες διατάξεις Κατρούγκαλου (και από τον Οκτώβριο του 2019 εξετάζονται ή επανεξετάζονται με τον Βρούτση).

Η σπάθα του 20%

Σε αυτές τις περιπτώσεις ο νέος επανακαθορισμός Βρούτση θα γίνει με την πρόβλεψη της προσωπικής διαφοράς. Αν προκύψει μεγαλύτερη σύνταξη (σ.σ. συνήθως για 30 έως 40 έτη ασφάλισης) αυτή θα αποδοθεί.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Σε αυτή την περίπτωση, η διαφορά με τον νέο υπολογισμό του Βρούτση, εν σχέσει με το παλαιό σύστημα (που ίσχυε πριν τις 13/5/2016), θα πρέπει να είναι πάνω από 20% για να δοθεί η μισή (προσωπική) διαφορά για αιτήσεις εντός του2016 (το 50% για αιτήσεις του 2017 κ.ο.κ.). Αν η (νέα) διαφορά που θα προκύπτει με τον επανακαθορισμό Βρούτση είναι κάτω του 20%, τυπικά θα αποκοπεί. Και θα δίνεται σαν μεγαλύτερο «κουτάκι». (τυπικά ο ΕΦΚΑ κόβει και το 20% της σύνταξης που προκύπτει με το νόμο Βρούτση), αλλά διατηρεί τυχόν διαφορά που προέβλεψε ο νόμος Κατρούγκαλου. Κοντολογίς, εκεί που κάποιος είχε μείωση με τον νόμο Κατρουγκαλου 20%, διατηρούσε το 75% της διαφοράς. Τώρα, με τις δοθέν αναπροσαρμογές Βρούτση, αν η διαφορά πέσει στο 19,9%, τυπικά θα αποκοπεί ολόκληρη η διαφορά (θα παραμείνει στη σύνταξη σαν «κουτάκι»). Κατά συνέπεια, θα αργήσει να λάβει κάποια αύξηση στο μέλλον αφού με τις προσεχείς αναπροσαρμογές (από 2023 και μετά) θα πρέπει να εξαντληθεί πρώτα η προσωπική διαφορά και μετά να γίνουν αναπροσαρμογές…

Σημείωση: Με τον νόμο Κατρούγκαλου για αιτήσεις του 2017 η σύνταξη από 2.000 € περιορίστηκε στα 1.600. Καθώς όμως έχανε το 20%, προβλέπονταν η απόδοση της μισής διαφοράς. Άρα έβγαινε σύνταξη 1.800 €. Με τον «ευνοϊκά υπολογισμό Βρούτση, η σύνταξη από 2.000 € βγαίνει στα 1.700, καθώς όμως η περικοπή είναι 15% και αφαιρείται ολόκληρο το ποσό. Τυπικά ο συνταξιούχος του παραδείγματός μας έχει μικρότερη σύνταξη (αν και παραμείνει η διαφορά σαν προσωπική διαφορά) και θα αργήσει να την καλύψει αυτή με μελλοντικές αυξήσεις…

ΠΗΓΗ: ieidiseis.gr