Η ευρεία χρήση τουρκικών ΜΕΑ στο Ναγκόρνο Καραμπάχ να προβληματίσει τις Ελληνικές ΕΔ

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α.Λάμπρος Τζούμης
Επίτιμος Διοικητής 88 ΣΔΙ

Στις επιχειρήσεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, καθοριστικό ρόλο στη νίκη των Αζέρων είχε η ευρεία χρήση Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων (ΜΕΑ), τόσο ισραηλινών αλλά κυρίως τουρκικών. Χρησιμοποιήθηκαν εναντίον αρμενικών ραντάρ, αρμάτων μάχης και συστημάτων αντιαεροπορικών πυραύλων.

Το θέμα αυτό πρέπει να προβληματίσει τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις διότι από πλευράς Τουρκίας έχουμε πολύ συχνά παραβιάσεις του Εθνικού Εναερίου Χώρου με ΜΕΑ καθώς επίσης πτήσεις με στόχο την παρακολούθηση αεροδρομίων και θέσεων αεράμυνας στα ελληνικά νησιά.

Στον τομέα αυτό η Τουρκία έχει κάνει πολύ μεγάλη πρόοδο και έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη ΜΕΑ εδώ και μια δεκαετία. Κατασκευάζει κατασκοπευτικά, επιθετικά, και «αυτοκτονίας», εκείνα δηλαδή τα οποία κατευθύνονται και «σκάνε» πάνω στον στόχο. Η Τουρκία χρησιμοποίησε ΜΕΑ κυρίως στο μέτωπο της Συρίας, στη Λιβύη και τώρα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Είναι μικρά σε μέγεθος άρα δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά από τα ραντάρ, μπορούν να πετάνε σε μεγάλα ύψη, έχουν δυνατότητα δορυφορικού εντοπισμού του στόχου, κοστίζουν πολύ λιγότερο από τα αεροσκάφη και τα ελικόπτερα και δεν υπάρχει κίνδυνος απώλειας προσωπικού. Εκτός από το θέμα της παροχής πληροφοριών για την τακτική εικόνα του πεδίου της μάχης, μπορούν να συνδράμουν στην ακρίβεια στόχευσης μέσω λέιζερ, από το πυροβολικό ή από αεροσκάφη, αλλά και τα ίδια τα επιθετικά ΜΕΑ μπορούν να προσβάλλουν στόχους με χρήση λέιζερ και μάλιστα από μεγάλα ύψη, που δεν επιτρέπει την οπτική ανίχνευση τους, άρα και την εμπλοκή τους από οπλικά συστήματα όπως τα πολυβόλα.

Βρισκόμαστε στην 4η φάση της βιομηχανικής επανάστασης, στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και των ρομπότ. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι η μορφή του πολέμου, εξελίσσεται συνεχώς ως απόρροια της τεχνολογικής προόδου και οι ελληνικές Ε.Δ. απαιτείται να επενδύσουν σε σύγχρονα, έξυπνα και οικονομικά όπλα.

Αναφορικά με τη συμφωνία κατάπαυσης πυρός στο Ναγκόρνο Καραμπάχ θα μπορούσαμε να πούμε ότι κερδισμένοι είναι:

• Το Αζερμπαϊτζάν που θα διατηρήσει τα εδάφη που κατέλαβε από τις εχθροπραξίες τα οποία είχε απολέσει από το 1994.

• Η Ρωσία, η οποία αναλαμβάνει ρόλο εγγυητή ασφαλείας αφού θα μεταφέρει στρατεύματα στη ζώνη ασφαλείας που θα δημιουργηθεί τουλάχιστον για πέντε χρόνια που προβλέπει η ισχύς της συμφωνίας και μετά ανάλογα με την ανανέωση μπορεί να συνεχίσει η παραμονή των στρατευμάτων. Αυτό σημαίνει ότι εγκαταλείπεται οποιαδήποτε σκέψη από την Αρμενία για ένταξη στο ΝΑΤΟ που υπήρχε σε μεγάλο βαθμό μέχρι πρόσφατα, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούσε η Ρωσία.

• Η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι στη συμφωνία δεν αναφέρεται η παρουσία τουρκικών δυνάμεων στη ζώνη ασφαλείας που θα δημιουργηθεί, εν τούτοις στήριξε με κάθε τρόπο τους Αζέρους τόσο με μισθοφόρους αλλά κυρίως με ΜΕΑ. Και όσο ενισχύεται η Τουρκία από επιτυχίες στα μέτωπα που εμπλέκεται, τόσο θα αυξάνονται και οι επεκτατικές της βλέψεις της στο Αιγαίο και στην νοτιοανατολική Μεσόγειο.