Μπορεί ένας στρατιωτικός εν’ ενεργεία να ασκεί ιδιωτικό έργο ή εργασία;

Γιάννης Καρούζος*

Με τις σαφείς και κατηγορηματικές διατάξεις του Ν.Δ 1400/1973, δεν είναι κατά νόμο δυνατή η άσκηση εκ μέρους των εν ενεργεία αξιωματικών των Ένοπλων Δυνάμεων επ’ αμοιβή ιδιωτικού έργου ή εργασίας ή βιοποριστικού επαγγέλματος (Γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους υπ’ αριθμ. 507/2008, 171/2006, 535/2004 κ.α.). Οι ίδιες διατάξεις θέσπισαν ωστόσο και ρητές εξαιρέσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες αυτών (μουσικούς, υγειονομικούς). Συγκεκριμένα στο αρ. 63 παρ.3 και 4 του Ν.Δ 1400/1973 προβλέπονται τα εξής :

«3. Απαγορεύεται εις τους εν ενεργεία αξιωματικούς:

α) Η επ` αμοιβή άσκησις ιδιωτικού έργου ή εργασίας, ή άσκησις παντός βιοποριστικού επαγγέλματος.

β) Η συμμετοχή εις συνεταιρισμούς επιδιώκοντας κερδοσκοπικούς σκοπούς.

γ) Η συμμετοχή εις Συνδέσμους, Σωματεία, Ιδρύματα κλπ έχονται σκοπούς επιστημονικούς, μορφωτικούς ή εκπολιτιστικούς, άνευ προηγουμένης εγκρίσεως του Αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων.

δ) Η κατάληψη οποιασδήποτε θέσης στον δημόσιο τομέα, εκτός Ενόπλων Δυνάμεων. Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται για το σύνολο του στρατιωτικού προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, εφόσον δεν προβλέπεται διαφορετικά σε ειδικές διατάξεις.

4. Κατ` εξαίρεσιν επιτρέπεται:

α) Εις τους Υγειονομικούς αξιωματικούς η άσκησις του ιατρικού επαγγέλματος ιδιωτικώς κατά τας εκτός υπηρεσίας ώρας, συμφώνως προς την ιατρικήν δεοντολογίαν, κατά τας διατάξεις του περί κώδικος ασκήσεως του ιατρικού επαγγέλματος νόμου, κατόπιν εγκριτικής διαταγής του Αρχηγού του οικείου Κλάδου, δυναμένου να εκχωρήση το δικαίωμα τούτο εις τους διοικητάς των Σχηματισμών.

β) Εις τους αξιωματικούς του Μουσικού Σώματος η δημοσία διεύθυνσις ορχηστρών ή η παιάνισις εις ιδιωτικάς ορχήστρας και θέαματα επ` αμοιβή, εν πολιτική περιβολή, κατόπιν εγκριτικής διαταγής του οικείου Σχηματισμού.

γ) Εις τους εν ενεργεία αξιωματικούς να διδάσκουν εις δημοσίας ή ιδιωτικάς σχολάς ή εκπαιδευτικά εν γένει ιδρύματα κατόπιν αδείας των οικείων Αρχηγείων, δυναμένων να εκχωρήσουν το δικαίωμα τούτο εις τους Διοικητάς Σχηματισμών.»

Σύμφωνα με γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, οι παραπάνω απαγορεύσεις δεν αντίκεινται στις διατάξεις του Συντάγματος, διότι δικαιολογούνται από τις ανάγκες της στρατιωτικής υπηρεσίας, οι οποίες απαιτούν τη διαρκή ετοιμότητα των στρατιωτικών, ώστε αυτοί απερίσπαστοι να ασκούν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους. Λόγω ακριβώς του χαρακτήρα και της αποστολής της στρατιωτικής υπηρεσίας, που αναφέρεται στην υπεράσπιση της χώρας από εξωτερικούς κινδύνους, ο νομοθέτης έχει υποχρέωση να κατοχυρώσει το αξιόμαχο των ένοπλων δυνάμεων στο επίπεδο στελεχώσεως και λειτουργίας τους με την εξασφάλιση της αποκλειστικής απασχόλησής τους και κυρίως των αξιωματικών και μάλιστα ορισμένων ειδικοτήτων. Τα παραπάνω συνιστούν λόγους δημοσίου συμφέροντος, αφού συμβάλλουν στη διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας και δημόσιας τάξης και ως τούτου συνιστούν θεμιτό περιορισμό δικαιωμάτων, που προβλέπονται από τις προαναφερόμενες συνταγματικές διατάξεις.

Συμπερασματικά, η επ’ αμοιβή άσκηση ιδιωτικού έργου από τους υπηρετούντες στις Ένοπλες Δυνάμεις στρατιωτικούς, πέραν των προαναφερόμενων εξαιρέσεων, συνιστά απόλυτο ασυμβίβαστο και ρητά απαγορεύεται.

* Ο Γιάννης Καρούζος είναι δικηγόρος-εργατολόγος. Είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και Μεταπτυχιακός Διπλωματούχος της Σχολής Εργατικού και Συνδικαλιστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Τεργέστης στην Ιταλία, με ειδίκευση στο Εργατικό Δίκαιο, Εργασιακές Σχέσεις, Ευρωπαϊκό Εργατικό Δίκαιο, Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης. Έχει πολύχρονη εμπειρία και πείρα συμβουλεύοντας δεκάδες Σωματεία Εργαζομένων και Επιχειρήσεις σε εργασιακά θέματα. Διατέλεσε Σύμβουλος σε τρία Υπουργεία της Ελληνικής Δημοκρατίας και υπήρξε επί έτη ενεργό μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Εργατικού Δικαίου και Κοινωνικής Ασφάλισης. Είναι Μεσολαβήτης, Μέλος του Σώματος Μεσολαβητών του Οργανισμού Μεσολάβησης Διαιτησίας (ΟΜΕΔ). Υπήρξε επίσης σύμβουλος στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (Ο.Κ.Ε). Δημοσιεύει άρθρα και μελέτες σε νομικά περιοδικά εργατικού δικαίου και εργασιακών σχέσεων και σε εφημερίδες.

ΠΗΓΗ: fpress.gr