Η Τουρκία οδεύει στην απόκτηση πυρηνικών όπλων;

Γράφει Ο Παναγιώτης Νάστος, Σχης(ε.α)-αναλυτής-Συγγραφέας

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΟΔΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ;

Στο παραπάνω ερώτημα οι ειδικοί των ΗΠΑ σε θέματα Τουρκίας το πιθανότερο είναι να απαντήσουν αρνητικά. Η αρνητική τους απάντηση εδράζεται κυρίως στα εξής:

1. H Τουρκία ανήκει στο ΝΑΤΟ και στο έδαφός της, στην αεροπορική βάση του Incirlik, υπάρχουν 50 αμερικανικές πυρηνικές βόμβες B61.

2. Η Τουρκία είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT) και έχει επικυρώσει τη Συνθήκη για την πλήρη απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών.

Ωστόσο το Ισραήλ έχει αντίθετη άποψη και ανησυχεί ιδιαίτερα, αφού ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν «πλησιάζει πολύ» το πυρηνικό Πακιστάν, στο οποίο αρέσει να μοιράζεται την πυρηνική τεχνολογία.

Οι Τούρκοι περιβαλλοντολόγοι επίσης επισημαίνουν την παραδοξότητα ότι το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ερντογάν είναι μη οικονομικό και εν πολλοίς περιττό.

Στη χώρα μας, επίσης έχουμε εκφράσει αν και όχι με το δυνατότερο τρόπο στη Διεθνή Κοινότητα τις επιφυλάξεις μας αναφορικά με τις πραγματικές βλέψεις της Τουρκίας που απορρέουν από το πρόγραμμα της πυρηνικής ενέργειας της Τουρκίας.

Παράλληλα υπάρχουν τέσσερις πολύ σημαντικές ενδείξεις, οι οποίες μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Τουρκία προωθεί νυχθημερόν την απώτερη επιδίωξή της να γίνει πυρηνική δύναμη. Αυτές είναι:

1. Ο Πρόεδρος Ερντογάν λέει ανοιχτά ότι θέλει τη βόμβα.

Το περασμένο φθινόπωρο η Τουρκία, παραπονέθηκε ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών ότι η NPT απαγορεύει σε χώρες όπως η Τουρκία να αναπτύξουν πυρηνικά όπλα, αλλά αγνοεί ότι τα άλλα κράτη έχουν. Νωρίτερα, είπε στα μέλη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ότι «ορισμένες χώρες έχουν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές, όχι μία ή δύο, αλλά μας λένε ότι εμείς δεν μπορούμε να τα έχουμε. Αυτό, δεν μπορώ να δεχτώ» Στη συνέχεια είπε ότι τα πυρηνικά όπλα αποτελούν μια τεράστια πηγή ισχύος για το Ισραήλ.

2. Το Πρόγραμμα πυρηνικής Ενέργειας της Τουρκίας δεν την ανεξαρτητοποιεί ενεργειακά

Σύμφωνα με το εν λόγω πρόγραμμα, κατά μήκος της ακτογραμμής της Μεσογείου της Τουρκίας, οι Ρώσοι κατασκευάζουν τέσσερις μεγάλους μη στρατιωτικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες στην πυρηνική εγκατάσταση Akkuyu. Ο Ερντογάν ελπίζει ότι οι Ρώσοι θα ολοκληρώσουν τον πρώτο αντιδραστήρα έως το 2023, εγκαίρως για τις εκατονταετές γιορτές της ίδρυσης της σύγχρονης Τουρκίας. Η Άγκυρα λέει ότι χρειάζεται πυρηνική ενέργεια για να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από αναξιόπιστους εταίρους - Ρωσία και Ιράν - και για να καλύψει τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η ζήτηση αυξήθηκε με τον υψηλότερο ρυθμό όλων των χωρών του ΟΟΣΑ από το 2005. Ενδεικτικά της ενεργειακής ζήτησης της Τουρκίας παρατίθενται τα παρακάτω στοιχεία:

Η ημερήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας της Τουρκίας αυξήθηκε κατά 16% και έφτασε το ρεκόρ των 908.395 μεγαβάτ-ωρών (MWh) τη Δευτέρα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τουρκικής Εταιρείας Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (TEIAŞ) την Τρίτη.

Η ωριαία κατανάλωση ενέργειας κορυφώθηκε στις 5 μ.μ. τοπική ώρα με 43.387 MWh, έδειξαν δεδομένα από το TEIAŞ.

Η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μειώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο των 28.965 MWh στις 7 π.μ. τοπική ώρα. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανήλθε σε 905.726 MWh κατά τη διάρκεια της ημέρας, σημειώνοντας αύξηση 17% σε σύγκριση με την προηγούμενη ημέρα.

Η πλειονότητα της παραγωγής προήλθε από μονάδες φυσικού αερίου στα 216.331 MWh. Οι σταθμοί υδροηλεκτρικής ενέργειας και οι εισαγόμενοι άνθρακες ακολούθησαν με 199.943 MWh και 188.980 MWh, αντίστοιχα.

Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Κυριακή ότι η Τουρκία έχει σχεδόν τριπλασιάσει την εγκατεστημένη ισχύ της από περίπου 31.000 MW σε πάνω από 91.000 MW το 2020.

Η χώρα σημειώνει ετήσια αύξηση της εγκατεστημένης ικανότητας άνω του 6% μεταξύ των χωρών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Η Τουρκία κατατάσσεται πρώτη μεταξύ όλων των χωρών του ΟΟΣΑ με αυτήν την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, δήλωσε επίσης ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Fatih Dönmez την Κυριακή.

Τους πρώτους πέντε μήνες του 2020, η Τουρκία αύξησε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από εγχώριες και ανανεώσιμες πηγές στο 66%. Η χώρα κατέλαβε τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας βάσει ανανεώσιμων πόρων.

Τη Δευτέρα, οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας της Τουρκίας ανήλθαν σε 3.378 MWh, ενώ οι εισαγωγές έφτασαν τα 6.047 MWh.

Παρόλα αυτά, η εγκατάσταση στο Akkuyu δεν κάνει την Τουρκία λιγότερο εξαρτημένη από ξένες δυνάμεις. Η Ρωσία θα κατέχει και θα εκμεταλλεύεται την εγκατάσταση και εξηγώ γιατί στην πραγματικότητα, το εργοστάσιο Akkuyu είναι μια κακή επένδυση.

Ενώ η Rosatom, η κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας, «πληρώνει το λογαριασμό» για τον πρώτο αντιδραστήρα, δεν θα κάνει το ίδιο για τους άλλους τρεις αντιδραστήρες της Akkuyu. Παρά τα χρόνια αναζήτησης, δεν βρέθηκε ούτε ένας ιδιώτης επενδυτής για το έργο. Για να ολοκληρώσει τον Akkuyu, η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να το χρηματοδοτήσει μέσω δημόσιου χρέους ή να εξασφαλίσει ολοένα και πιο σπάνιες για τη χώρα ξένες επενδύσεις.

Εάν ο Πρόεδρος Ερντογάν έβλεπε την ενεργειακή αγορά, θα ήξερε ότι το φυσικό αέριο και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας χτυπούν την πυρηνική ενέργεια. Ακόμα και πριν από την πανδημία, η Τουρκία εισήγαγε φυσικό αέριο για ένα κλάσμα της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά του εργοστασίου Akkuyu - ένα μη οικονομικό 12,35 σεντ ανά κιλοβατώρα. Όμως ο Erdogan θέλει και τα δύο. Θέλει και το φυσικό αέριο,το οποίο προσπαθεί να κλέψει από Κύπρο-Ελλάδα-Λιβύη με τις γνωστές σε όλους αιτιάσεις και παντελώς παράνομες ενέργειες, όπως το πλήρως ανυπόστατο τουρκολιβυκό σύμφωνο, αλλά και τα τραγελαφικά που εικάζει σε σχέση με το Διεθνές Δίκαιο, ότι τάχα τα νησιά δεν έχουν ΑΟΖ, θέλει όμως και τα πυρηνικά αφού ένας αντικειμενικός παρατηρητής πρέπει να αναρωτιέται γιατί τα κακά οικονομικά της χώρας δεν εξασθένισαν τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ερντογάν.

Η απόκτηση περισσότερου φυσικού αερίου, θα επιτρέψει στην Τουρκία να καλύψει τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας σήμερα. Φτηνές εγχώριες ανανεώσιμες πηγές θα το βοηθήσουν αύριο. Ως έχει, το 10% της τουρκικής ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ηλιακό και αιολικό. Ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια της Τουρκίας ανέφερε πρόσφατα ότι αυτές οι πηγές θα μπορούσαν να καλύψουν το 30% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας της Τουρκίας έως το 2026, δεδομένης της κατάλληλης επένδυσης..

3. Η κάλυψη της πυρηνικής ενέργειας για την απόκτηση πυρηνικών όπλων

Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα, είναι ότι η Τουρκία θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την πυρηνική ενέργεια ως κάλυψη για την προμήθεια τεχνολογίας και υλικού που σχετίζεται την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η μεταφορά τεχνολογίας άλλωστε πραγματοποιείται ήδη.

Από τότε που ξεκίνησε το έργο Akkuyu, οι Τούρκοι φοιτητές μηχανικής έχουν γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη εθνική ομάδα που μελετά τις πυρηνικές επιστήμες στη Ρωσία. Ας δούμε κάτι ανάλογο. Ενώ η Ρωσία κατασκεύασε μη στρατιωτική μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας του Ιράν στο Bushehr, οι παράπλευρες συμφωνίες οδήγησαν στη μεταφορά εξοπλισμού και την ανταλλαγή επιστημόνων, οι οποίοι βοήθησαν το πρόγραμμα απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν.

Πολλοί ειδικοί ισχυρίζονται ότι η περίπτωση της Τουρκίας δεν είναι ίδια με αυτή του Ιράν, αφού η πρώτη έχει υπογράψει μια πρόσθετη συμφωνία πρωτοκόλλου με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, ανοίγοντας τη χώρα σε στενότερες επιθεωρήσεις από ό, τι το Ιράν για να αποτρέψει στρατιωτικές εκτροπές πυρηνικών καυσίμων. Εδώ όμως πρέπει να επισημάνουμε ότι το καύσιμο, δεν είναι το μόνο πρόβλημα,αφού οι επιθεωρητές του ΟΗΕ δεν μπορούν λεπτομερειακά να προβούν «στην παρακολούθηση της άυλης τεχνολογίας και των μεταφορών διπλής χρήσης» που είναι κρίσιμες για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.

4. Η στενή συνεργασία Τουρκίας-Πακιστάν

Ο Ερντογάν συνεργάζεται στρατιωτικά με ένα πυρηνικό οπλισμένο Πακιστάν, μια χώρα που δεν βρίσκεται κοντά στα σύνορα της Τουρκίας. Για δεκαετίες, οι τουρκο-πακιστανικές σχέσεις ήταν ζεστές αλλά επιφανειακές. Από το 2018, ο Ερντογάν ενίσχυσε σημαντικά τους δεσμούς. Φέτος μίλησε σε κοινή σύνοδο του κοινοβουλίου του Πακιστάν για τέταρτη φορά, υποστηρίζοντας με πάθος τη θέση του Πακιστάν στη διαμάχη του Κασμίρ. Όχι μόνο ο Ερντογάν ξαφνικά ενδιαφέρθηκε έντονα για το Κασμίρ, αλλά παρέχει στον στρατό του Πακιστάν εξελιγμένα όπλα.

Μόλις πριν από δύο χρόνια, η Τουρκία κέρδισε το μεγαλύτερο αμυντικό της συμβόλαιο ποτέ, μια σύμβαση πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή τεσσάρων μεγάλων ναυτικών σκαφών για το Πακιστανικό Ναυτικό. Επιπλέον, μια τουρκική εταιρεία κατασκευάζει το μεγαλύτερο εγχώριο πολεμικό πλοίο του Πακιστάν στο Καράτσι. Η Τουρκία επίσης αναβαθμίζει τα υποβρύχια του Πακιστάν, πουλάει ελικόπτερα επίθεσης της Τουρκίας και συντηρεί τα F-16. Συνολικά, μόνο η Κίνα είναι μεγαλύτερος στρατιωτικός προμηθευτής του Πακιστάν. Η τρέχουσα επιρροή του Ερντογάν στο Ισλαμαμπάντ υπερβαίνει εκείνη της Βόρειας Κορέας, του Ιράν και της Λιβύης, οι οποίες έλαβαν βοήθεια πυρηνικής βόμβας από το Πακιστάν.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Η Τουρκία διψάει για ενέργεια. Οι κινήσεις της αναφορικά με την Κυπριακή-Ελληνική και Λιβυκή ΑΟΖ αποσκοπούν στην κλοπή του φυσικού αερίου και του πετρελαίου που χρειάζεται προκειμένου να ικανοποιήσει τις ενεργειακές της ανάγκες και το στόχο της που είναι να καταστεί μία Μεγάλη περιφερειακή δύναμη. Η απόκτηση πυρηνικών όπλων είναι ένας από τους στόχους της και προσπαθεί νυχθημερόν να τον πραγματοποιήσει κάτω από την ανοχή-αδυναμία των ΗΠΑ του αναιμικού Trump, του πάντα καιροσκόπου Puttin και της αδύναμης στρατιωτικά και απρόθυμης πολιτικά ΕΕ. Το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι μονόδρομος και οδηγεί στην εμπόλεμη σύρραξη, αφού τα συμφέροντα της Τουρκίας όπως προανέφερα επιτάσσουν την κλοπή της ΑΟΖ μας και των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου που βρίσκονται εντός αυτής.

Η Γερμανική Προεδρία της ΕΕ φαίνεται ότι θα επιβάλλει τον διάλογο Αθήνας-Άγκυρας. Γιατί όμως τώρα ; Μήπως για να δώσει χείρα βοηθείας στην παγιδευμένη στρατιωτικά Τουρκία;

Έτσι μέσω του ελληνοτουρκικού διαλόγου η Τουρκία θα έχει διασφαλίσει στρατιωτικά τα νώτα της από την Ελλάδα και μάλιστα με παρέμβαση της ΕΕ, διεκδικώντας ότι μπορεί να κλέψει μέσω του διαλόγου, συνεχίζοντάς τον μέχρι να τελειώσει επ’ωφελεία της η περιπέτειά της στη Λιβύη.

Παράλληλα όμως θα αναπτύξει μεγάλο μέρος των ναυτικών της δυνάμεων και σημαντικού μέρους του αεροπορικού δυναμικού της στη Λιβύη προκειμένου να επιτύχει να αποκτήσει αεροπορική και ναυτική βάση σε αυτήν, καθιστώντας την προτεκτοράτο της και εκμεταλλευόμενη πλήρως το πετρέλαιο και φυσικό της αέριο, αλλά και προβαίνοντας σε έρευνες για πιθανά θαλάσσια κοιτάσματα, εντός Λιβυκής αλλά και ελληνικής ΑΟΖ, εφαρμόζοντας το παντελώς απαράδεκτο τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Η συνέχεια θα είναι να στραφεί σε βάρος της Ελλάδας στρατιωτικά τόσο από το τουρκικό έδαφος όσο και από την πλευρά της Λιβύης, βάζοντάς μας στη μέση. Μοναδική έμπρακτα μέχρι στιγμής σύμμαχος της Ελλάδας είναι η Γαλλία και σε αυτό το γεγονός πρέπει να εμβαθύνουμε πολύ περισσότερο. Επίσης ο χρόνος των ούτως ή άλλως, λόγω 100% εκ διαμέτρου αντίθετης οπτικής μας με την Τουρκία, ατελέσφορων συζητήσεων-διαλόγου αναφορικά με θέματα Εθνικής Κυριαρχίας μας, δεν θα πρέπει να πάει χαμένος. Η Ελλάδα θα πρέπει να εξοπλιστεί ακόμη περισσότερο το επόμενο χρονικό διάστημα, κοιτάζοντας και το θέμα της ενίσχυσης σε ανθρώπινο δυναμικό των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας, όπως έχω διεξοδικά αναφέρει σε άρθρο-ανάλυσή μου με Θέμα « Μία πρόταση για το νέο ελληνικό δόγμα ασφάλειας» στο παρελθόν

Παναγιώτης Νάστος

Σχης (ε.α)-Αναλυτής Τουρκίας-Αρθρογράφος-Συγγραφέας-Μέλος ΕΛΙΣΜΕ