Πλησιάζει η απόφαση ΣτΕ για αναδρομικά παλιών συνταξιούχων-Τα 3 σενάρια επιστροφής

Σύμφωνα με δημοσίευμα (16-17/05/2020) της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ»:

• ΤΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΩΝ (ΠΑΛΙΩΝ-ΝΕΩΝ) ΚΥΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ

• ΚΛΗΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ

• ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΕΝΑΛΤΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΟΥ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ

• ΕΦΑΠΑΞ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ

ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΓΕΩΡΓΑΚΗ

Πλησιάζει η απόφαση του ΣτΕ για τα αναδρομικά των παλιών συνταξιούχων που αφορούν δηλαδή τους συνταξιοδοτηθέντες πριν από το νόμο Κατρούγκαλου(2016). Η απόφαση Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (ΣτΕ) αναμένεται να εκδοθεί εντός του Ιουνίου.

Τα σενάρια για την επικείμενη κρίσιμη απόφαση είναι τρία με επικρατέστερο το πρώτο:

1. Την απονομή των περικοπών για 11 μήνες, από τον Ιούνιο του 2015 ως και το Μάιο του 2016, περιορίζοντας έτσι τις σχετικές διεκδικήσεις

2. Την απονομή των περικοπών για 42 μήνες, καθώς και τα δώρα και επιδόματα, δικαιώνοντας έτσι πλήρως τις διεκδικήσεις των συνταξιούχων.

3. Την απόρριψη του συνόλου των διεκδικήσεων, με την αιτιολογία ότι ο ν. 4387/2016 αναδρομικά από το 2014 θεράπευσε την αντισυνταγματικότητα των περικοπών.

Οι σκέψεις που επικρατούν στο Ανώτατο Δικαστήριο, δείχνουν προς την κατεύθυνση της δικαίωσης για το 11μηνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη σχετική απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου (Μάιος 2016). Σε κάθε περίπτωση, πάντως, όλα θα ξεκαθαρίσουν σε τελικό στάδιο με την δημοσίευση της απόφασης, η οποία καλείται να απαντήσει στο αν δικαιούνται οι συνταξιούχοι αναδρομικά από τις παλαιές περικοπές του 2011 και του 2012 και για ποιο χρονικό διάστημα. Κομβικό σημείο στην δικαστική απόφαση θα είναι αν τα αναδρομικά τα δικαιούνται όσοι συνταξιούχοι υπέβαλαν αγωγή ή θα αφορά τους πάντες.

Η κυβέρνηση μετά την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ αναμένεται να αποφασίσει πως θα καταβληθούν τα ποσά (εάν φυσικά η απόφαση είναι θετική για τους συνταξιούχους) με δεδομένο το δημοσιονομικό κόστος. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχει καταθέσει ο ΕΦΚΑ στο ΣτΕ μόνο για το διάστημα του 11μηνου το κόστος αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ για κύριες και επικουρικές κι εφόσον η απόφαση εφαρμοστεί στο σύνολο των συνταξιούχων. Θεωρείται, λοιπόν δεδομένο, ότι οι όποιες επιστροφές προκύψουν θα πραγματοποιηθούν από το 2021 σε πολλές δόσεις.

Επισημαίνεται ότι τα ποσά των αναδρομικών φτάνουν ως και 15.800 ευρώ στις κύριες συντάξεις του Δημοσίου ενώ σε άλλα Ταμεία τα αναδρομικά φτάνουν ως 8.700 ευρώ, με τον μέσο όρο να κινείται στις 5.500 ευρώ.

Τα τελικά αναδρομικά για όλες τις συντάξεις που μπαίνουν στο δρόμο της επιστροφής είναι:

- Οι μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων με άθροισμα πάνω από 1.000 ευρώ. Οι περικοπές αυτές κρίθηκαν αντισυνταγματικές από την Ολομέλεια του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και αφορούσαν σε δύο νόμους: α) το νόμο 4093 του 2012, που προέβλεπε μειώσεις 5% για άθροισμα συντάξεων ως 1.500 ευρώ, 10% ως τα 2.000 ευρώ, 15% για άθροισμα ως τις 3.000 ευρώ και 20% σε άθροισμα συντάξεων άνω των 3.000 ευρώ και β) το νόμο 4051 του 2012, που προέβλεπε μείωση κύριων συντάξεων 12% στο ποσό πάνω από τα 1.300 ευρώ.

- Οι μειώσεις επικουρικών συντάξεων πάνω από τα 200 ευρώ με ποσοστά 10% από τα 200 ως τα 250 ευρώ, 15% από 250 ως 300 ευρώ και 20% από 300 ευρώ και πάνω. Οι περικοπές εφαρμόστηκαν με το νόμο 4051 του 2012 και κρίθηκαν αντισυνταγματικές με την ίδια απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015.

- Η μείωση από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) που κρίθηκε αντισυνταγματική για τις συντάξεις του Δημοσίου με την απόφαση 244 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Φεβρουάριος 2017). Η εν λόγω περικοπή θα πρέπει να επιστραφεί μόνον στους συνταξιούχους του Δημοσίου και στους απόστρατους πέραν των αναδρομικών που θα έχουν από τις μειώσεις των νόμων 4093 και 4051.

- Η μείωση 7% που επιβλήθηκε στις κύριες συντάξεις του ΝΑΤ με υπουργική απόφαση και όχι με νόμο, και μάλιστα από το πρώτο ευρώ με αναδρομική ισχύ από 1/1/2012. Κατά της περικοπής ασκήθηκαν προσφυγές και βγήκε τελεσίδικη απόφαση Εφετείου Πειραιά (η 563/2019), με την οποία η περικοπή 7% κρίθηκε αντισυνταγματική και πρέπει να επιστραφούν τα λεφτά. Το υπουργείο Εργασίας το έχει εξετάσει. Το κόστος για επιστροφή αυτών των μειώσεων είναι περίπου 62 εκατ. ευρώ για 12 μήνες. Ο ΕΦΚΑ έκανε αναίρεση στην απόφαση που τη δικάζει (την αναίρεση) το ΣτΕ σε άλλη δίκη. Αν η αναίρεση της απόφασης απορριφθεί όπως αναμένεται, τότε στον τελικό λογαριασμό των αναδρομικών θα είναι και τα 62 εκατ. ευρώ επιπλέον για τις συντάξεις του ΝΑΤ από την επιστροφή της μείωσης 7%.

- Τα Δώρα σε όλες τις συντάξεις με ποσά έως των 800 ευρώ για τις κύριες και με τις δύο επιπλέον (13η και 14η) συντάξεις για τις επικουρικές. Οι επιστροφές από τα Δώρα αφορούν το σύνολο των συνταξιούχων και κυρίως τους χαμηλοσυνταξιούχους κάτω των 1.000 ευρώ, καθώς δεν είχαν καμία από τις άλλες μειώσεις αλλά παίρνουν τουλάχιστον τα Δώρα που τους κόπηκαν. Προσοχή: Τα Δώρα δεν θα επανέλθουν σε μόνιμη βάση, αλλά θα δοθούν μόνον για το διάστημα των 10 μηνών που υφίσταται το θέμα των αναδρομικών.

Με σημαντική καθυστέρηση, τον Αύγουστο, θα γίνει η μείωση του πέναλτυ από το 60% στο 30% για τους συνταξιούχους που εργάζονται.

Όσον αφορά τη νέα γενιά αναδρομικών τα οποία αντλούνται από το νόμο Βρούτση -με έναρξη το Οκτώβριο του 2019- αυτά θα δοθούν εφάπαξ έως τον ερχόμενο Οκτώβριο (για κύριες και επικουρικές συντάξεις). Στις 2 Ιουνίου 2020 οι επικουρικές θα επανέλθουν στα επίπεδα που ήταν τον Ιούνιο του 2016, σε πρώην μισθωτούς του πρ. ΙΚΑ, δημόσιους υπαλλήλους, εμποροϋπαλλήλους, ναυτιλιακούς και τουριστικούς πράκτορες, εργαζόμενους σε εταιρείες οινοποιίας, δημοτικούς υπαλλήλους, δικηγόρους, συμβολαιογράφους, ναυτικούς, τραπεζοϋπαλλήλους, μηχανικούς κ.ά.

Επίσης με σημαντική καθυστέρηση, τον Σεπτέμβριο, θα γίνει η αύξηση των νέων ποσοστών αναπλήρωσης στις κύριες συντάξεις (για όσους έχουν πάνω από 30 συντάξιμα έτη) παρόλο που ο σχετικός νόμος Βρούτση (ν.4670/2020) ισχύει από τον περασμένο Φεβρουάριο προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και αποδεικνύοντας την υπολειτουργία του ΕΦΚΑ. Παράλληλα τα νέα αναδρομικά (του νόμου Βρούτση) τόσο για τις κύριες όσο και τις επικουρικές συντάξεις (με αναδρομικότητα από 1.10.2019) θα καταβληθούν εφάπαξ τον Οκτώβριο την ίδια ώρα που τον επόμενο μήνα αναμένεται η κρίσιμη απόφαση του ΣτΕ για τα παλιά αναδρομικά.

Με δηλώσεις του στο ΑΠΕ ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης καταγράφει τις ημερομηνίες ορόσημο για συντάξεις, εφάπαξ, αυξήσεις στις επικουρικές.

Ειδικότερα το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης όπως το αναλύει ο υπουργός Εργασίας έχει ως εξής:

- Φεβρουάριος 2020: Ψήφιση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, νόμος 4670/2020.

- Μάρτιος 2020: Εφαρμογή του νέου συστήματος ελεύθερης επιλογής ασφαλιστικών κατηγοριών από ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες.

- Απρίλιος 2020: Υλοποιείται η διοικητική και οργανωτική ενοποίηση όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης μέσα στο νέο οργανόγραμμα του e-ΕΦΚΑ.

- Μάιος 2020: Η απονομή εφάπαξ γίνεται ταυτόχρονα με την κύρια σύνταξη και όχι με καθυστέρηση δύο ή τριών ετών.

- Μάιος 2020: 1,5 εκατομμύριο μη μισθωτοί λαμβάνουν ψηφιακά την ασφαλιστική ενημερότητά τους.

- Ιούνιος 2020: Ικανοποιείται η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) και οι επικουρικές συντάξεις θα καταβληθούν χωρίς περικοπές.

- Ιούνιος 2020: Έναρξη και πλήρης εφαρμογή της ψηφιακής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» για το 40% των νέων συντάξεων.

- Αύγουστος 2020: Η καταβολή της σύνταξης στους εργαζόμενους συνταξιούχους θα γίνει με το νέο τρόπο, αποδίδοντας το 70% της σύνταξης.

- Σεπτέμβριος 2020: Καταβολή των κύριων συντάξεων αυξημένων με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.

- Οκτώβριος 2020: Επιστροφή αναδρομικών επικουρικών συντάξεων, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ, από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως τις 31 Μαΐου 2020.

- Οκτώβριος 2020: Επιστροφή αναδρομικών κύριων συντάξεων, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ, από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως την 1η Οκτωβρίου 2020.

- Ιανουάριος 2021: Διεύρυνση της ψηφιακής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» και απονομή ψηφιακά του 55% των νέων συντάξεων.

- Μάιος 2021: Ψηφιακή απονομή, μέσω «ΑΤΛΑΣ», κατηγοριών επικουρικής σύνταξης, εφάπαξ παροχής και κύριας σύνταξης, ταυτόχρονα.

- Ιούνιος 2021: Διεύρυνση της ψηφιακής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» και απονομή ψηφιακά του 70% των νέων συντάξεων.

- Δεκέμβριος 2021: Διεύρυνση της ψηφιακής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» και απονομή ψηφιακά του 80 έως 85% των νέων συντάξεων.