Το ισχύον πλαίσιο, οι κατηγορίες προσωπικού και οι
προβληματισμοί!!!
Του
Νικολάου Αθ. Μπλάνη Αντιστράτηγου Αστυνομίας ε.α.
1.
Είδαμε τελευταία, με αφορμή τη χορήγηση οικονομικών ενισχύσεων εξαιτίας των
συνεπειών του κορονοϊού, να ανοίγει η συζήτηση για τη χορήγηση ή μη επιδόματος
και στους αστυνομικούς. Συνδικαλιστής εξέφρασε την άποψη, ότι αυτό πρέπει να
δοθεί στους «μάχιμους» αστυνομικούς και ότι ο ίδιος δεν θέλει να πάρει ούτε ένα
ευρώ. Ωραίο ακούγεται και ψηφοθηρικό!!! Είναι όμως ρεαλιστικό;;; Ή είναι και
αυτό ένα σύμπτωμα του … «ιού του λαϊκισμού»;;; Καταρχήν κανείς δεν μπορεί να
αρνηθεί το μισθό, αφού οι σχετικές ρυθμίσεις αποτελούν κανόνες αναγκαστικού
δικαίου. Εξάλλου δεν προβλέπεται κατηγορία «μάχιμου» στις Οργανικές Διατάξεις
και Κανονισμούς της Αστυνομίας. Ποιός λοιπόν θα θεωρηθεί ως «μάχιμος»;;; Είναι
εφικτός ένας γενικός διαχωρισμός σε «μάχιμους» και μη αστυνομικούς;;; Ας
αναλύσουμε το υφιστάμενο πλαίσιο και τους σχετικούς προβληματισμούς.
2.
Ως γνωστόν, στο άρθρο 9 παρ. 1 του ν. 2800/2000 αναφέρεται ο όρος «αστυνομικό
προσωπικό» και ορίζεται ότι για το προσωπικό αυτό δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις
που αφορούν τους «δημόσιους πολιτικούς υπαλλήλους» (εκτός αν ορίζεται
διαφορετικά με ειδική διάταξη).Έχουμε δηλαδή τη βασική διάκριση μεταξύ του
«αστυνομικού» (που σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ 2649/1987 είναι
«στρατιωτικοί» και δεν απολαμβάνουν την προστασία του άρθρου 103 του
Συντάγματος) και του «πολιτικού» προσωπικού. Στην παρ. 2 του ιδίου άρθρου
ορίζεται ότι «το αστυνομικό προσωπικό, οι συνοριακοί φύλακες και οι ειδικοί
φρουροί θεωρούνται ότι βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία, σε κάθε περίπτωση
που καθίσταται αναγκαία η παρέμβασή τους». Θεσπίζεται δηλαδή για το προσωπικό
αυτό η αρχή της διαρκούς διατεταγμένης υπηρεσίας (βλ. και άρθρο 2 περ. α’ του
π.δ.254/2004). Οι ίδιοι φέρουν κατάλληλο οπλισμό. Οι συνοριακοί φύλακες και οι
ειδικοί φρουροί δεν ασκούν καθήκοντα ανακριτικού υπαλλήλου.
3.
Οι εν λόγω διατάξεις επαναλαμβάνονται στην ουσία με το άρθρο 13 του ν.
4249/2014.Ο τελευταίος, που δημιούργησε τεράστια προβλήματα, αφού ουσιαστικά
«διέλυε» την αστυνομία, ευτυχώς με νέα νομοθετική παρέμβαση διορθώθηκε (άρθρο
231 του ν. 4281/2014). Όμως στην παράγραφο 1 του άρθρου 13 αυτού προστίθεται
για πρώτη φορά ο όρος «ένστολο προσωπικό», σε αντιδιαστολή με το «πολιτικό»
προσωπικό, και εντάσσει σε αυτό τους αστυνομικούς (ενώ οι διατάξεις του άρθρο
18 του ν. 2800/2000 ομιλούν για αστυνομικό προσωπικό και το διακρίνουν σε
«γενικών» και «ειδικών» καθηκόντων), τους ειδικούς φρουρούς και τους
συνοριακούς φύλακες (αυτός μόνο φαίνεται να ήταν και ο λόγος της εν λόγω
ρύθμισης;;;). Επίσης καθιερώνεται και μια νέα ειδική κατηγορία προσωπικού οι
«δημοτικοί αστυνομικοί». Ο όρος «ένστολος», για να χαρακτηρίσει ένα δημόσιο
υπάλληλο είναι άστοχος και αδόκιμος και προκαλεί μάλλον σύγχυση. Δεν απαντάται
πουθενά στη νομολογία. Η τελευταία αναγνωρίζει δημοσίους υπαλλήλους
«πολιτικούς» (με τις διάφορες κατηγορίες τακτικοί, έκτακτοι, μετακλητοί κ.λ.π.)
και «στρατιωτικούς». Ο όρος ένστολος δεν μπορεί να ταυτιστεί με τον όρο
στρατιωτικός, αφού υπάρχουν και «ένστολοι» που δεν είναι «στρατιωτικοί», όπως
π.χ. οι πυροσβεστικοί υπάλληλοι.
4.
Εξάλλου το αστυνομικό προσωπικό, ως γενικών καθηκόντων, μπορεί να υπηρετήσει,
είτε στα Επιτελεία, είτε να αναλάβει οποιαδήποτε άλλη αποστολή δηλ. την άσκηση
αστυνομίας αστυνόμευσης ή τροχαίας ή δημόσιας ή κρατικής ασφάλειας ή αλλοδαπών
και προστασίας συνόρων (άρθρο 11 ν.4249/14). Επίσης στις περιπτώσεις, που
υπάρχει κάποια δυσκολία ή βαρύτητα στην άσκηση ορισμένων δραστηριοτήτων, οι
διατάξεις προβλέπουν, είτε μειωμένο ωράριο (π.χ. μοτοσυκλετιστής τάξης ή
ασφάλειας ή τροχαίας και ακίνητος ρυθμιστής τροχαίας κίνησης), είτε ειδικό
επίδομα (π.χ. Δ.Α.Ε. κ.λ.π.), είτε ασφαλιστικά-συνταξιοδοτικά προνόμια κ.λ.π.
5.
Τα ερωτήματα που ανακύπτουν λοιπόν είναι πολλά: Με ποια κριτήρια θα οριστεί
ποιος είναι «μάχιμος»;;; Με βάση την υπηρεσία που υπηρετεί και την αποστολή
αυτής;;; Με βάση τα καθήκοντα που ασκεί και αν είναι ή όχι ανακριτικός
υπάλληλος;;; Με βάση την περιοχή αστυνόμευσης;;; Μπορεί όλα αυτά να
προσδιοριστούν, όταν μάλιστα υπάρχει συνεχής κινητικότητα στην άσκηση των
καθηκόντων;;; Κάποιος σήμερα θα είναι «μάχιμος» και αύριο όχι;;; Και δεν θα
υπάρξουν αδικίες, δυσχέρειες και προβλήματα στην στελέχωση (κινητικότητα) των
υπηρεσιών και ενδεχομένως «αδράνεια» για όσους θεωρήσουν ότι αδικούνται;;;
6.
Κατά συνέπεια, γίνεται κατανοητό, ότι ένας γενικός διαχωρισμός σε «μάχιμους»
και μη, είναι δυσχερής αν όχι ανέφικτος και δημιουργεί περισσότερα, παρά λύνει
προβλήματα!!! Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το γεγονός, ότι ουδέποτε οι Οργανικές
Διατάξεις καθόρισαν τέτοιο χαρακτηρισμό ή διαχωρισμό!!!
